Page 31 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE 9

ÜNİTE 1

•Sap: Ses kutusu ile burguluğun başladığı nokta arasında kalan kısımdır. .
•Burguluk: Sapın bitim noktası ile kemençenin en üst noktası arasında burguların
bulunduğu kısımdır.

•Ses Delikleri: Ses tablası üzerinde D şeklinde açılmış deliklerdir. Sesin dışarıya çıkmasını
sağlar.
•Eşik: Ses tablası üzerinde yer alan eşik, teller ile kemençe arasına köprü şeklinde
yerleştirilir. Kemençenin çalımı esnasında can direği vasıtasıyla ses tablasına ulaşmasını
sağlayarak sesin gür ve tınılı çıkmasını sağlar.
•Fiks: Tele takılan ve hassas ayar için kullanılan metal malzemelerdir.

1.2.2. Klasik Kemençe ve Yay Yapımı İçin Kullanılan Malzemeler

1. Ses Kutusu (Gövde): Dikenli ardıç, ceviz, pelesenk, gül, vengi ve karadut gibi ağaçlardan
elde edilmektedir.
2. Burgu: Gül, şimşir, pelesenk gibi sert ağaçlardan elde edilir.

3. Ses Tablası: Yapımında genellikle selvi ağacı kullanılır.
4. Flato: Ses tablası etrafında kaplama ve masif ağaç süslemesi ile yapılan malzemelerdir.

5. Klavye: Aşınmaya dayanıklı olan abanoz, pelesenk, fildişi ve boynuz gibi malzemeler
kullanılır.
6. Can Direği: Genellikle ladin ağacından yapılmaktadır.

7. Teller: Nevâ ve Rast tellerinde bağırsak, tenis raketi teli ve bağırsak üzerine sarılan
gümüş sargı ya da ipek üzeri alüminyum sargı olan viyolonsel telleri kullanılır. Yegâh
telinde ise kemanın en kalın teli olan “G” teli kullanılmaktadır.

8. Kuyruk: Metal veya ağaçtan yapılır.
9. Yay: Yapımında fernanbuk, abanoz, pelesenk ve gül cinsi ağaçlar tercih edilmektedir.

1.2.3. Klasik Kemençenin ve Yayın Yapım Aşamaları

Klasik Kemençenin Yapım Aşamaları

Klasik kemençe teknesi için öncelikle dut, ceviz, ardıç ağaçlarından biri tercih edilmektedir.
Seçilen ağaçlar form boyuna göre kesilmektedir (Bkz. Görsel 1.45). Tuş-klavye bölümü
için abanoz veya pelesenk ağaçlarından biri seçilerek şekillendirilir. Burguluk bölümü
de şekillendirilip zımparalanır (Bkz. Görsel 1.46). Bu işlemlerden sonra Görsel 1.47’de
görüldüğü gibi iç oyması gerçekleştirilir. İç oymasından sonra burguluk ve tuşun yapışacağı
yerler belirlenerek kapak çizilir ve tekneye göre ölçülendirilir (Bkz. Görsel 1.48). Görsel
1.49’ da olduğu gibi “D delikleri” açılıp, kapak gövdeye yapıştırılır. Abanoz veya pelesenk
ağacından yapılan burgular, matkapla delinen yerlere takılır. Burgulara teller bağlanır ve
kemençenin altında bulunan metal çerçeveyle birleştirilir (Bkz. Görsel 1.50).

29