Page 38 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE 9

KLASİK KEMENÇE 9

1.3.4. Yayın Tutuluşu

Kemençe yayı 57-62 cm uzunluğundadır. Yayda kullanılan ağacın ağır olması tellere fazla
bastırmadan güçlü ses elde edilebilmesi açısından önemlidir. Yayın kılı ise, keman yayında
olduğu gibi atkuyruğu kılından yapılır. Kıllar ve ağaç, çubuk meşin bir kılıf ile birleştirilmiştir.
Yaydan sağlıklı bir ses elde edilmesi için kıllara reçine sürülmelidir. Sürülen reçinenin
miktarı önemlidir. Reçinenin fazla ya da çok az sürülmesi tellerden kaliteli ses çıkarılmasını
engelleyen bir unsurdur.

Sağ elin orta parmağı veya orta ile yüzük parmağı çubuk ve meşin kılıf arasına sokulur, bu
parmakların kılları germesi sağlanır. Bu sırada baş ve işaret parmakları da yayı dengede
tutmalıdır. Yay çok fazla sıkılmadan tutulmalıdır (Bkz. Görsel 1.64).

Görsel 1.64: Yayın tutuluşu

1.3.5. Yayın Çekilmesi

Yay, eşiğe 4.5-5 cm yukarıdan ve eşiğe paralel olarak çekilir. Yayın hareketi sağ el bileğinin
içe ve dışa bükülüp açılması ile sağlanmalıdır. Yay çekilirken hareketi dirsekten yapmak
sakıncalıdır. İcra sırasında sağ bileğin kıvraklığını ve sağ kolun çok fazla açılmamasını
sağlamak önemlidir. Eğitimin ilk aşamalarında bir aynanın karşısında yay çekilmesi gereklidir.
Böylece kemençe çalan kişi yayın eşiğe paralel çekilip çekilmediğini kendisi kontrol etmiş
olur. Ayrıca yay çekerken sağ koltuk altına bir kitap konulmalı ve bu kitap düşmeden yayın
tamamının teller ile teması sağlanmalıdır. Bunun için de sağ bilek özellikle yayın baş ve son
taraflarında kırılmalıdır (Görsel 1.65).

Görsel 1.65: Yay çekilmesi

36