Page 13 - TÜRK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 9

Bu bölüm yeni bilgilerin
öğrenilmesi amacıyla ön
Ünite adını Ünite numarasını bilgileri harekete geçirmeyi,
gösterir. gösterir. konuyu sezdirmeyi amaçlar.

TEMEL MÜZİK BİLGİLERİ 1. ÜNİTE 1. TEMEL MÜZİK BİLGİLERİ VE KAVRAMLARI
1. TEMEL MÜZİK BİLGİLERİ VE KAVRAMLARI
VE KAVRAMLARI
Hazırlık Çalışması
1. Günlük hayatımızda birçok ses duyarız. Değişik kaynaklardan gelen bu seslerin müzik olabil-
mesi için hangi nitelikleri taşıması gerekmektedir? Tartışınız.
2. Temel müzik bilgilerine sahip olmanın bireye kazandırdıklarını tartışınız.
Neler Öğreneceksiniz? 1.1. Ses ve Sesin Özellikleri
Ünitenin Bu ünitede ses ve sesin özellikleri, temel müzik kavramları, nota ve sus değerleri üzerinde Müziğin yapı taşlarını sesler oluşturur. Bu sebeple önce ses ve sesin özellikleri öğrenilmelidir.
durulacaktır.
kazanımlarını 1.1.1. Sesin Oluşumu
gösterir. Ses, cisimlerin titreşmesiyle meydana gelen fiziksel bir olaydır. Bu titreşimler, iletken bir ortamda
dalgalar halinde yayılarak kulağa kadar gelir ve oradan beyne iletilerek ses işitilmiş olur. İnsan kulağı
20 ile 20.000 hertz (hz) arasındaki sesleri duyabilir.
Sesleri ikiye ayırmak mümkündür:
1. Ölçülü ve ahenkli sesler (Müzikal sesler)
2. Ölçüsüz ve ahenksiz sesler (Müzikal olmayan sesler, gürültülü sesler)
Her ses müzik için elverişli değildir. Kulakta hoş etkiler bırakan uyumlu sesler müzikal seslerdir. Bu
seslerin müzik olabilmesi için ölçülü ve ahenkli olması gereklidir.
1.1.2. Sesin Özellikleri
Müzik biliminin konusu müzikal seslerdir. Bir sesin müzikal ses olabilmesi için gerekli nitelikler
şunlardır:
1. Tını: Doğadaki her cismin ve canlının kendine özgü bir sesi vardır. Buna sesin tınısı denir. Örneğin
çocuk sesi, klarnet sesi, keman sesi veya bağlama sesinin ayırt edici özelliği seslerinin tınısıdır.
2. Şiddet: Sesin kuvvetli veya zayıf olduğunu ifade eder. Gök gürültüsü ile kuş sesi arasındaki kuvvet
farkı sesin şiddetine örnek verilebilir.
Kavramlar Ünite Konuları 3. Yükseklik: Sesler arasındaki incelik ve kalınlık farkıdır. Titreşim sayısı arttıkça ses yükselir. Çello
Ünitenin Tını, şiddet, yükseklik, süre 1.1. Ses ve Sesin Özellikleri ve keman sesleri arasındaki fark ses yüksekliğine örnektir. Çellonun sesi kalın, kemanın sesi incedir.
4. Süre: Sesin zaman içerisindeki devamlılığını ifade eder. Seslerin uzaması veya kısalması süre
temel Dizek, anahtar, nota, tekrar işaretleri 1.2. Temel Müzik Kavramları kavramına örnektir.
1.3. Nota ve Sus Süre Değerleri
Ses değiştirici işaretler, ölçü, hız
1.2. Temel Müzik Kavramları
kavramlarını Birlik, ikilik, dörtlük, sekizlik, on altılık nota 1.2.1. Nota Kavramı
ve sus değerleri, üçlemelerin oluşumu
gösterir. Nota kelimesi Fransızca kökenli olup işaret, iz, hatırlatma yazısı gibi anlamlara gelmektedir. Müzikte
ise sesleri ifade eden işaretlere nota denmektedir. Nota kısaca müziğin alfabesidir.
TEMEL MÜZİK BİLGİLERİ 13 14 TEMEL MÜZİK BİLGİLERİ
VE KAVRAMLARI VE KAVRAMLARI
Konu başlıklarını gösterir. İşlenecek konuların
başlıklarını gösterir.
2. ETKİNLİK
Bu bölümde yazma, Aşağıdaki dizekte verilen notaların perde isimlerini yazınız.
dinleme etkinlikleri
ve diğer etkinler
yer alır. ......................... ......................... ......................... ......................... ......................... ......................... ......................... .........................

3.4. Koma Cetveli
Türk müziğinde kullanılan koma değerleri ve rumuzları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 3.1: Koma Tablosu
KOMA
ADI DİYEZ BEMOL RUMUZ
DEĞERİ
Koma 1 F
Bakiye 4 B
Küçük Mücennep 5 S
Büyük Mücennep 8 K
Tanini 9 T
Artık İkili 12-13 - - A
3. ETKİNLİK
Aşağıda adları yazılı perdeleri dizek üzerinde gösteriniz.
Hüseynî-aşiran Yegâh Çârgâh Acem-aşiran Rast Bûselik Dügâh Kaba Çârgâh

TÜRK MÜZİĞİNDE PERDE İSİMLERİ 45 45 45
VE ARALIK KAVRAMI
Sayfa numaralarını gösterir.

11 11