Page 113 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA 9

5.7.5. Çârgâh Makamında Eserler
Türk müziği ses sistemi, Batı müziği ses sistemine göre beş ses daha pes icra edilir. Örneğin;
Batı müziğindeki 440 frekans “la” sesi, Türk müziğinde “neva” (re) perdesine; “mi” sesi ise “dügâh”
(la) perdesine karşılık gelir. Batı müziği ses sistemine göre yazılmış herhangi bir makamın dizisi Türk
müziği ses sistemindeki 5 ses akordun karşılığıdır.

Bir müzik yapıtını yazıldığı tondan başka bir tona yapısını bozmadan aktarmaya “transpoze”, Türk
müziğinde aynı işleme “göçürme ya da aktarım” denir. Batı müziği ses sistemine göre karar sesi sol
olan çârgâh makamındaki bir eser, Türk müziği ses sisteminde yerinden çârgâh; fa kararlı bir eser,
1 ses; re kararlı bir eser ise 4 ses şeklinde ifade edilir. Komalı sesler en yakın tampere sese taşınır.

Ders İçi Çalışma

• Bilmem Şu Feleğin adlı eseri 5 ses, 4 ses, 1 ses ve yerinden; Çârgâh Oyun Havası adlı
eseri ise yay işaretlerine dikkat ederek çalınız.

Beş Ses (Do Kararlı) BİLMEM ŞU FELEĞİN

Dizi: Çârgâh Derleyen: Muzaffer Sarısözen
Yöresi: Orta Anadolu
q=65 Uyarlama: Zeki Nacakcı
≥ ≥
œœ
Bc œ œ œœ œ œœ œ œœ œ œ . . œœ œ œœ œ œœ œ œœ œ œœ œ œ œ œœ œ œ . .
. .
ay by üy by

Yerinden (Sol Kararlı) BİLMEM ŞU FELEĞİN

Dizi: Çârgâh
≥
q=65 ≥ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œ
# œ œ œ œ œœ œ œ œ œ œœ œ œœ œ œ œ œœ œ œ
B c . . . .
. .
ay by üy by

Bir Ses (Fa Kararlı) BİLMEM ŞU FELEĞİN

Dizi: Çârgâh
œœ
q=65 ≥
≥ œ œ œ œœ œ œœ œœ œ œœ œœ œ œ œ œœ œ
œœ œœ
œœ œ
œ
œ
B c œ . . œ œ . .
b
. .
ay by üy by
Dört Ses (Re Kararlı)
BİLMEM ŞU FELEĞİN
Dizi: Çârgâh

q=65 ≥
œœ œœ
# ≥ œ œ œœ œœ œœ œœ œœ œ œ œœ
œœ œ
œ
B #c œ œ œ œ . . œ œ œœ œ œ œ . .
. .
ay by üy by

Diziler ve İlgili Dağarcık 111