Page 220 - TİYATRO TARİHİ 9

12.1.4. Kenya’daki Tiyatro Formları

Kenya’da bağımsızlık kazanılmadan önce çoğunlukla İngiliz tiyatrosu tarzında oyunlar sahnelenmiştir. Sömürge
yönetimi 1852’de yerleşik halka hitap eden ulusal bir tiyatro kurmuştur. Kenya bağımsızlığını kazandıktan sonra
da bu ulusal tiyatro aynı çizgide varlığını sürdürmüştür.

Nairobi (Nayrobi) Üniversitesi, tiyatroya önemli katkılar sağlamıştır. Avrupa tarzında yapılan oyunları kendi
performansları ile sentezleyerek özgün bir tür üretmiştir. Böylelikle kendi tiyatro anlayışını başka bir boyuta
taşımıştır (Görsel 12.5). 1990’lı yıllarda Kenya’da Sarakasi Ltd. Miujiza Players gibi toplulukların ortaya çıkma-
sıyla profesyonel tiyatrolar yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu tiyatrolar daha çok Kenya’nın sorunlarını konu edin-
miştir.
12.1.5. Uganda’daki Tiyatro Formları

Uganda, diğer Afrika ülkeleri gibi uzun yıllar İngiliz sömürgesi altında yaşamıştır. Elliye yakın etnik yapıya sahip
Uganda’da resmî dil İngilizcedir. Uganda da diğer Afrika ülkeleri gibi dans, müzik, hikâye anlatıcılığı, sokak
tiyatrosu gibi zengin geleneksel performanslara sahiptir (Görsel 12.6).

š Görsel 12.5: 1964’te Kenya, Nairobi’de Graham Hyslop š Görsel 12.6: Uganda, Kampala’da sokak tiyatrosu, 1994
tarafından yönetilen bir performans

Uganda’da tiyatronun gelişiminde Makerere (Makarer) Üniversitesi önemli rol oynamıştır. Bu üniversitenin
bünyesindeki birimler; dans, müzik ve drama kültürünün halka yayılmasını sağlamıştır.

Bağımsızlığın hemen ardından tiyatro kültürü halk arasında yaygınlaşmış ve tiyatro festivalleri ihtiyacı
doğmuştur. Böylece yerel ve gezgin tiyatro topluluklarının sayısı artmıştır. 1959’da ulusal bir tiyatro kurulmuştur.
Bu ulusal tiyatronun hemen ardından 1963’te drama okulu açılmıştır. Uganda tiyatrosu, eğitim kurumları
sayesinde tamamen Afrikalı hâle getirilmiştir. Dil probleminin en az yaşandığı müzikal satir ve dans dramaları
ile tiyatroya dair en güzel örnekler bu ülkede ortaya çıkmıştır.

= BİLGİ KUTUSU

Uganda tiyatrosu eğitim kurumları sayesinde Afrikalı hâle getirilmesine rağmen birçok sanatçı, tiyatroyu
kapitalizmin bir kalıntısı olarak gördüğü için profesyonel tiyatrodan uzak durulmuştur.

12.1.6. Tanzanya’daki Tiyatro Formları

Tanzanya diğer Afrika ülkelerindeki gibi dans, müzik, hikâye anlatıcılığı, ritüelistik gösterimler gibi birçok
geleneksel performansa sahiptir. Bu geleneksel performanslar onların ulusal tiyatrosunun şekillenmesinde
önemli rol oynamıştır. Her ne kadar geleneksel unsurlara sahip olsalar da 1940’lı yıllara kadar bu formlar,
sömürgeci devletler tarafından baskılanmıştır. Tanzanya’nın hemen hemen bütün önemli yazarları 1967’den
sonra ortaya çıkmıştır. 1978’den sonra yönetici elit kesimdeki yozlaşma tiyatro oyunlarında da konu edinilmiştir.

218
12. ÜNİTE