Page 221 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 221
Geleneksel performanslardan biri olan dans, 1967’den sonra sosyalizme uyum sağlayacak şekilde geliştirilmiştir.
1967’den sonra ngonjera (enyonjera) adlı bir özgün performans türü ortaya çıkmıştır. Bu performans; kostüm,
dekor, hareket ve jestlerle zenginleştirilmiştir. Ulusal festivaller ve resmî etkinliklerde sahnelenen bu yeni
performans türü, zamanla en yaygın tiyatro formu hâline dönüşmüştür.
1970’lerden sonra tiyatro, bir kalkınma aracı hâline dönüşmüştür. 1990’lı yıllardan sonra okullarda özellikle
ulusal kalkınma temalı oyunlar sahnelenmiştir.
C SIRA SİZDE
Yandaki karekodu kullanarak Afrika kültürüne özgü joyous dans performansını izleyiniz.
Dansta kullanılan hareket, ses, müzik, kostüm ve makyaj unsurlarını belirleyiniz.
12.2.7. Diğer Afrika Ülkelerindeki Tiyatro Formları
Mısır, bölgede tiyatro hareketliliğinin gözlendiği Kuzey Afrika ülkeleri arasında ilk sırada yer almıştır. Bu ülkenin
İngiliz hâkimiyetine girmesiyle yavaş yavaş tiyatro toplulukları ortaya çıkmıştır. Şarkı, dans, müzik, taklit
unsurlarının birlikte kullanıldığı tiyatral gösterilere rastlanmaya başlanmıştır. Mısır’da ismi öne çıkan oyun
yazarlarından biri Tawfiq al-Hakim (Tavfik al Hakim) olmuştur.
Aralarında Fas, Tunus ve Cezayir’in de bulunduğu diğer Kuzey Afrika ülkeleri, Fransa sömürgeciliğinin hâkimiyeti
sonucunda Fransız tiyatrosunun etkisine girmişlerdir. Bağımsızlıklarını geri kazandıktan sonra bu ülkelerin
oyun yazarları, daha çok Arap üslubu geliştirmeye gayret etmişlerdir. Yine de tiyatro kültürü konusunda henüz
zengin bir içerik oluşturamamışlardır.
Afrika’da yerel performans örneklerinin geliştiği ülkeler arasında Togo, Sudan, Etiyopya, Sierra Leone, Senegal,
Mali, Fildişi Sahili yer almaktadır.
Q ARAŞTIRINIZ
Togo, Sudan, Etiyopya, Sierra Leone gibi diğer Afrika ülkelerindeki yerel performansların özellikleri nelerdir?
ETKİNLİK ZAMANI
Etkinlik Adı: İzlediklerimizi Anlatalım
Etkinlik Amacı: Afrika tiyatrosundaki formların özelliklerini izleyerek pekiştirmek
Aşağıdaki basamakları takip ederek etkinliği gerçekleştiriniz.
1. Sınıftaki kişi sayısına göre iki kişilik gruplar oluşturunuz.
2. Grup arkadaşınızla bir gün sonrası için Afrika festivalleri konusunda videolar izleyiniz.
3. Seyrettiğiniz videolardaki Afrika festivallerinin tiyatral özelliklerini ve bunların tiyatroya katkısını
arkadaşlarınızla tartışınız.
Gülemeyen güldüğünü sanır, gülmediğini anlayınca da güleni kıskanır.
Afrika Atasözü
219
AFRİK A KÜL TÜRLERİNDE TİY A TR O
AFRİKA KÜLTÜRLERİNDE TİYATRO