Page 10 - Konu Özetleri AYT Coğrafya
P. 10
BİYOÇEŞİTLİLİK VE BİYOMLAR
BİYOLOJİK FAKTÖRLER
İnsan Faaliyetleri: İnsanların yeryüzündeki bitki ve hayvanların dağılışına etkisi genelde olumsuz olmakla birlikte olumlu
etkileri de olabilmektedir. Avcılık, bitki örtüsünün ve doğal yaşam alanlarının tahribi olumsuz sonuçları doğuran başlıca fa-
aliyetlerdir. Nesli tükenmekte olan hayvanların koruma altına alınması, doğal koruma alanlarının oluşturulması, biyoçeşit-
liliğin azalmasını önleyici yasalar çıkarılması, bölgesel ve küresel ölçekte sözleşmeler imzalanması biyoçeşitlilik üzerinde
insanların olumlu etkileri sayılabilir.
Diğer Canlılar: Ekosistemin bir unsuru olan canlılar aynı zamanda diğer canlılarla karşılıklı etkileşim halindedir. Yeryüzün-
de bitkilerin gür ve çeşitli olduğu alanlarda hayvan türlerinin de çeşitlendiği görülmektedir.
BİYOMLAR
Benzer yetişme şartlarına sahip bitki ve hayvan topluluklarını içinde barındıran bölgelere biyom denir. Her biyomun kendi-
ne özgü bitki örtüsü ve hayvan türü olmakla beraber biyomlar, daha çok bitki örtüsüne göre adlandırılmaktadır.
Biyomların yeryüzündeki dağılışı
Tropikal Yağmur Ormanları Biyomu
Her mevsimin sıcak ve yağışlı geçtiği, biyoçeşitliliğin fazla olduğu Ekva-
tor ve çevresinde görülür. Yıl boyunca yeşil kalabilen uzun boylu ve ge-
niş yapraklı ağaçlardan oluşan bitki örtüsüne sahiptir. Orangutan, kap-
lan, goril, yılan, leopar, kertenkele, kuş, kelebek, böcek türleri burada
görülen hayvan türleridir.
Yaprak Döken Orman Biyomu
Yıl boyunca nem ve yağışın fazla olduğu kışların ılık, yazların serin
geçtiği ılıman iklim bölgelerinde görülür. Orman altı florası bakımından
zengin olup sonbaharda yapraklarını döken ağaçlardan oluşan orman- Tropikal yağmur ormanları biyomu
lara sahiptir. Boz ayı, sincap, geyik, çakal, tilki, kartal, tavşan, yılan vb.
hayvan türleri görülür.
İğne Yapraklı Orman Biyomu
Kışların uzun ve soğuk, yazların kısa ve serin geçtiği sert karasal iklim bölgelerinde görülür. Soğuğa dayanıklı iğne yap-
raklı ağaçlardan oluşan tayga (boreal) ormanlarına sahiptir. Kurt, samur, vizon, geyik, vaşak, kunduz, boz ayı vb. hayvan
türleri görülür.
Çalı Biyomu
Orta kuşağın 30°- 40° enlemleri çevresinde yer alan, yazları sıcak ve kurak,
kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz iklim bölgelerinde görülür. Bitki örtüsü
bodur ağaç ve çalılardan oluşur. Çakal, yaban koyunu, yaban keçisi, tavşan,
puma, tilki, karaca, kokarca vb. hayvan türleri görülür.
Çalı biyomu
10 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - AYT