Page 117 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 117
MANYETİK ALAN
Telden d kadar uzaklıkta bir noktada manyetik alan şiddeti;
B = K2⋅⋅ i
d
Manyetik Alan Akım Şiddeti Uzaklık Manyetik Alan Sabiti
Sembol B i d K
Birim Tesla (N/amp.m) Amper (amp) Metre (m) Tesla.metre/amper
-7
K = 10 Tesla.metre/amper
Manyetik alan vektörel büyüklüktür.
Manyetik alan yönü sağ el kuralına göre bulunur. Bunun için sağ elimizin baş parmağı akım yönünü gösterecek şekilde tel
avuç içine alınır. Teli saran dört parmağın dolanma yönü teli saran çemberler şeklinde dolanan manyetik alanın yönünü
gösterir. Manyetik alan vektörü, dört parmak yönünde çizilen çemberlerin üzerinde istenilen noktada yörüngeye teğet
olarak çizilir.
i
i
i
L
M K
-
N
i
K, L, M, N noktalarında manyetik alan
vektörleri gösterilmiştir.
Başparmak akım yönünü göstermek üzere sağ el, telin üzerine görseldeki gibi
yerleştirildiğinde telin üst tarafında avuç içi sayfa düzleminden içeri doğru olan
yönü gösterir. Bu yön manyetik alan yönü olarak söylenebilir.
Bu yön ⨂ işareti ile sembolize edilir.
I
Başparmak akım yönünü göstermek üzere sağ el telin üzerine görseldeki gibi
I
yerleştirildiğinde telin alt tarafında avuç içi sayfa düzleminden dışarı doğru olan
yönü gösterir. Bu yön manyetik alan yönü olarak söylenebilir.
Bu yön ⨀ işareti ile sembolize edilir.
y xyz koordinat sisteminde z ekseni üzerindeki telden geçen i akı-
mı sayfa düzlemine dik yönü okuyucuya doğru olan bir yöndedir.
Bu yön ⨀ olarak gösterilir. Tel, başparmak akımı gösterecek şe- i
x kilde sağ el ile tutulduğunda teli saran dört parmak çemberler
şeklinde manyetik alan yönlerini gösterir. Bu çemberler üzerin-
i deki bazı noktalardaki manyetik alan vektörleri şekildeki gibidir.
z
FİZİK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 117