Page 118 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 118
MANYETİK ALAN
Düz telin çevresindeki bir noktada manyetik alan şiddeti akım şid-
i 2i
detiyle doğru orantılıdır.
d d d d
X Y X Y
ʘ- ⊗ ʘ-2 ⊗ 2
Düz telin çevresindeki bir noktada manyetik alan şiddeti noktanın
i tele olan uzaklığı ile ters orantılıdır.
d d d
X Y Z
ʘ- ⊗ ⊗
2. ÇEMBER BİÇİMİNDEKİ TELDEN GEÇEN AKIMIN OLUŞTURDUĞU MANYETİK ALAN
Çember biçimine getirilmiş x-z yatay düzleminde tutulan iletken tel üzerinden i akımının geçmesi sağlanırsa akım geçen
teli saran manyetik alanlar oluşur.
İletken telin merkezindeki manyetik alan şiddeti B gösterilen yönde oluşur. Bu manyetik alanın yönü +y yönündedir.
Manyetik alanının yönünü sağ el kuralı ile gösterirsek, sağ elimizi avuç içi ile çemberi saracak şekilde tutup dört parmağı-
mızı telden geçen i akımı yönünde ayarlarsak çemberin merkezindeki B manyetik alanının yönü dört parmağa dik olarak
K
açılan başparmağımızın gösterdiği yönde olur.
Çemberin yarıçapı r, üzerinden geçen akım i olmak üzere , çember merkezinde ve çember
düzlemine dik yönde oluşan manyetik alan şiddeti ;
i
B = K2⋅ ⋅π
r
Çember N sarımlı halde olursa manyetik alan şiddeti ;
i
⋅
B = NK 2 ⋅ ⋅π
r
2i Çember tam bir çember değilse çember parçasının merkezi olan O noktasında manyetik
K alan şiddeti;
i
r α B = K2⋅ ⋅π ⋅ α
r 360
118 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - AYT