Page 186 - Konu Özetleri AYT Fizik

SU DALGALARINDA KIRINIM VE GIRIŞIM

2
DALGA KAYNAĞI w Dalga boyu yarık genişliğinden büyükse (λ > w), kırınım gözlenir.

2
Görselde görüldüğü üzere dalgalardaki bükülme fazlalaşır. Dal-
galar her yöne yayılır ve desen daha belirgin hale gelir.

Dalga boyunun yarık genişliğinden büyük olma
durumu

3
DALGA KAYNAĞI w Dalga boyu yarık genişliğinden küçük olduğunda (λ < w), dalga-

3
lar bükülmez ve engelden doğrusal olarak geçer. Bu durumda, su
dalgalarında kırınım gözlenmez.

Dalga boyunun yarık genişliğinden küçük olma
durumu

KRITIK BILGI
Kırınımın artması, dalga boyu (λ) ile yarık genişliği (w) arasındaki orana bağlıdır.
λ > 1 olmalıdır. Dalga boyu sabit bırakılıp yarık genişliği küçültülürse kırınım artar.
w
ϑ
Su dalgalarında dalga boyu λ= bağıntısı ile ifade edilir. Sürat ( ) dalganın yayıldığı ortamla ilişkilidir, frekans (f) ise
dalga kaynağına bağlıdır. f
Su dalgasının bulunduğu ortamı değiştirerek sürat artırılırsa frekans sabit olduğundan dalga boyu büyüyecektir. Böyle-
ce kırınım artacaktır.

SU DALGALARINDA GIRIŞIM OLAYI
Girişim, dalgaların birbiriyle etkileşimi sonucu meydana gelen bir olaydır ve su dalgalarında gözlemlenebilir. Su yüzeyinde
birden fazla kaynağın oluşturduğu dairesel dalgalar birbirleriyle karşılaştığında, bu dalgalar birbirlerini kuvvetlendirebilir
veya sönümleyebilir. Bu karşılaşma sonucunda dalgaların üst üste binmesiyle bir dalga deseni oluşur ve bu desene "giri-
şim deseni" denir.

186 MEBİ KONU ÖZETLERİ FIZIK - AYT