Page 99 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 99

BASİT MAKİNELER (PALANGA, EĞİK DÜZLEM, VİDA, ÇIKRIK, ÇARK, KASNAKLAR VE BASİT MAKİNELERDE VERİM)



                                        NOT

                                  Eğik düzlemler kuvvetten kazanç sağlar.
        DİŞLİ ÇARKLAR VE KASNAK SİSTEMLERİ

          n 1                             Kuvvetten  kazanmak,  dönme  yönünü  değiştirmek  gibi  amaçlarla  kullanılan
                                    n 2   çarklarda, devir sayısı diş sayısı ile (ya da yarıçapla) ters orantılıdır.

                     r 1     r 2          Diş sayıları (n), veya yarıçapları (r) ile devir sayıları arasında;

                                                                   n  • r  = n  • r
                                                                    1  1   2  2
                                                                   bağıntısı vardır.



                                        DİKKAT
                                  Dişli çarklar birbirlerine göre ters yönde dönerler.


                   K
                                M
                                          K ve L gibi aynı merkezli, perçinli çarklar aynı yönde, aynı devri yaparlar. M
                                          ise diş sayısı ile ters orantılı olacak şekilde K ve L'ye zıt yönde döner.
                    O

               L

        Aynı Yönde Dönecek Şekilde Bağlanan Kasnaklar    Zıt Yönde Dönecek Şekilde Bağlanan Kasnaklar













                                                  n  • r  = n  • r
                                                   1  1   2  2

        VİDA

                  L
                                    Kuvvetten kazanç sağlamak amaçlı kullanılan vidada L uzunluklu kola uygulanan F
                       ʘ F          kuvveti kola bir devir yaptırdığı zaman vida da bir devir yaparken vida zeminde vida
                                    adımı (a) kadar ilerler.
                    F
                   a                Vidada uygulanan F kuvveti ile zemin direnci P arasında;


                                        F • 2π • L = P • a   bağıntısı vardır.
          P           Tahta blok







        FİZİK - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ       99
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104