Page 94 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 94
KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ
Bir Cismin Tavana Asılarak Dengede Kalması İçin Hangi Koşullar Sağlanmalıdır?
Türdeş levha ipe bağlanarak şekildeki gibi tavana asıldığında dengede kalmaktadır.
ip
T Levhanın K ve L kare bölümleri kesilip atıldığında levhanın denge halini koruyabil-
K 1 5 mesi için numaralandırılmış parçalardan hangilerinin çıkarılabileceğini araştıralım.
L O 2 6
3 7
4 8
Dengenin tekrar sağlanması için tork dengesinin sağlanması yoluyla bir çözüm bulunabilir.
T noktasının sol tarafında K ve L parçalarının ortak kütle merkezinden yukarı 2 br büyüklü-
2 T 1 1 ğünde bir kuvvet çizilirse bu kuvvet nedeniyle T noktasına göre eksilen tork 2 • 1 = 2 olur.
T noktasının sağ tarafında ise 1, 2, 3 veya 4 nolu parçaların herhangi biri çıkarıldığında
1 5
eksilen tork 1 • 0,5 = 0,5 olur. Ayrıca 5, 6, 7 ve 8 nolu parçalardan herhangi biri de çıkarıl-
dığında eksilen tork 1 • 1,5 = 1,5 ve bu yollarla eksilen toplam tork da 0,5 + 1,5 = 2 br olur.
O 2 6
Bu da levha üzerinde T noktasına göre ters yönlerde iki eşit büyüklükte tork eksilmesi
3 7 oluşturacağı için toplam tork sıfır olur ve dengenin bozulmayacağını gösterir.
Bu durumda ‘‘1, 2, 3, 4 nolu parçalardan herhangi biri ile 5, 6, 7, 8 nolu parçalardan her-
4 8 hangi birinin çıkartılması gerekir’’ şeklinde olacaktır.
94 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - AYT