Page 90 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 90

FİZİK



    KONU                                    KUVVET VE HAREKET
    ÖZETİ
                    AYT      AYT     AYT     AYT     AYT     AYT     AYT     AYT     AYT     AYT     AYT             AYT

                                          KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ
        AĞIRLIK MERKEZİ

                                     •   Ağırlık, bir cisme etki eden yerçekimi kuvvetidir. Yerin çekim kuvvetinden dolayı
                                         cisimdeki bütün moleküllere bir kuvvet etki eder. Bu kuvvetler birbirine paralel
                     O
                                         olup yönü yerin merkezine yöneliktir.
                                     •   Ağırlık merkezi ise bu kuvvetlerin bileşkesinin tatbik noktasının bulunduğu yer-
                                         dir.
                                  •   Ağırlığın birimi kuvvet birimi olan Newton’dır. Yönü düşey doğrultuda yerin mer-
                 R = ∑ mg ⋅              kezine doğrudur.
                 G


        Ağırlık Merkezi İle Kütle Merkezi Farkı







                               •   Bir cismin kütle merkezi ile ağırlık merkezi küçük boyutlu cisimlerde hemen hemen aynı
             Kütle merkezi
                                  yerdir.
                               •   Ancak yerden yüksekliği fazla olan, (gökdelen gibi çok yüksek binalarda) ağırlık merkezi
           Ağırlık merkezi
                                  kütle merkezinin biraz aşağısında olur. Bunun nedeni yer çekim ivmesinin dünya yüze-
                                  yinden uzaklaşıldıkça azalması ve cismin yere yakın kısımlarında yer çekim ivmesinin
                                  (dolayısıyla ağırlık vektörlerinin) cismin üst kısımlarına göre daha büyük olmasıdır.














                                               O


                                                                   O                  O
                                              G¶




                                  Şekil I                                    Şekil II

        Bir cisim ağırlık merkezinden ya da ağırlık vektörünün doğrultusu üzerindeki bir noktadan geçecek biçimde düşey doğrul-
        tuda asılırsa dengede kalır.
        Şekil I'de türdeş çubuklar ağırlık merkezinden asılarak ya da ağırlık merkezinin altına gelecek şekilde bir destek üzerine
        bırakılarak yatay dengede kalmaları sağlanabilir.
        Şekil II'de türdeş çubuğu ve levhayı tavana bağlayan iplerin uzantısı ağırlık merkezinden geçecek şekilde asılarak denge-
        leri sağlanmıştır. Bu yöntem pratik olarak ağırlık merkezinin tespitinde de kullanılan bir yöntemdir.



  90      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                   FİZİK - AYT
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95