Page 91 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 91

KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ



                    X  K      Y
                                                  Türdeş  X  ve  Y  çubukları  birbirine  eklenerek  şekildeki  gibi  destek
                    L      L     L                üzerine konulduğunda yatay olarak dengede kalıyorlarsa, çubukla-
                                                  rın ortak kütle merkezinin K noktasında olduğu ve X çubuğunun Y
                                                  çubuğundan daha ağır olduğu anlaşılır.


                       K                          Üzeri eşit bölmelendirilmiş bir çubuk şekildeki gibi K noktası altına
                                                  destek konulduğunda yatay dengede kalıyorsa çubuğun kütle mer-
                    L      L     L
                                                  kezinin K noktasında olduğu ve çubuğun homojen (türdeş) olmadığı
                                                  anlaşılır.









                        K                         Türdeş daire dilimi K noktasından bir iple tavana asıldığında şekil-
                                                  deki gibi dengede kalıyorsa ipin düşey çizgisi levhanın O kütle mer-
                                                  kezinden geçer.



                       O





                                        PÜF NOKTA
                                  Bir  iple  tavana  asılarak  serbestçe  dönebilen  cisimlerde
                                  cisimlerin kütle merkezi ipin düşey çizgisi üzerine gelecek
                                  şekilde dengelenirler.

        Birleştirilmiş Cisimlerin Ağırlık Merkezi
        İki ya da daha fazla birleştirilmiş türdeş cisimlerin ağırlık merkezi, her bir cisme etki eden ağırlık vektörlerinin bileşkesinin
        uygulama noktasıdır.
        Birleştirilmiş cisimlerin ağırlık merkezini bulmak için aşağıdaki işlem basamakları uygulanır;
        a) Birleştirilmiş her bir parçanın ağırlık merkezlerinden ağırlık vektörleri çizilir.
        b) Ağırlıklar verilmiyorsa ağırlık yerine, aynı türden çubuk için uzunluk, levha için yüzey alanları, küre ve silindirler için
        hacimler arasındaki oranlar ağırlıklar yerine kullanılır.
        c) Bir cisimden çıkarılan parça olursa çıkarılan parçaların ağırlık vektörleri yukarı yönlü, var olanlar ve eklenen parçalar
        aşağı doğru gösterilir.
        d) Paralel kuvvetler arasındaki bileşkenin uygulama noktasını bularak sistemin ağırlık merkezi bulunmuş olur.


               1. Cisim                          2. Cisim   Şekildeki cisimler yan yana eklenmiş birer türdeş tel çerçeve veya
                                                  türdeş birer levha olabilir.
                                                  Bu sistemin ortak kütle merkezini bulmaya çalışalım.
                 a    b    c     d    e     f     g











        FİZİK - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ       91
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96