Page 91 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 91
KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ
X K Y
Türdeş X ve Y çubukları birbirine eklenerek şekildeki gibi destek
L L L üzerine konulduğunda yatay olarak dengede kalıyorlarsa, çubukla-
rın ortak kütle merkezinin K noktasında olduğu ve X çubuğunun Y
çubuğundan daha ağır olduğu anlaşılır.
K Üzeri eşit bölmelendirilmiş bir çubuk şekildeki gibi K noktası altına
destek konulduğunda yatay dengede kalıyorsa çubuğun kütle mer-
L L L
kezinin K noktasında olduğu ve çubuğun homojen (türdeş) olmadığı
anlaşılır.
K Türdeş daire dilimi K noktasından bir iple tavana asıldığında şekil-
deki gibi dengede kalıyorsa ipin düşey çizgisi levhanın O kütle mer-
kezinden geçer.
O
PÜF NOKTA
Bir iple tavana asılarak serbestçe dönebilen cisimlerde
cisimlerin kütle merkezi ipin düşey çizgisi üzerine gelecek
şekilde dengelenirler.
Birleştirilmiş Cisimlerin Ağırlık Merkezi
İki ya da daha fazla birleştirilmiş türdeş cisimlerin ağırlık merkezi, her bir cisme etki eden ağırlık vektörlerinin bileşkesinin
uygulama noktasıdır.
Birleştirilmiş cisimlerin ağırlık merkezini bulmak için aşağıdaki işlem basamakları uygulanır;
a) Birleştirilmiş her bir parçanın ağırlık merkezlerinden ağırlık vektörleri çizilir.
b) Ağırlıklar verilmiyorsa ağırlık yerine, aynı türden çubuk için uzunluk, levha için yüzey alanları, küre ve silindirler için
hacimler arasındaki oranlar ağırlıklar yerine kullanılır.
c) Bir cisimden çıkarılan parça olursa çıkarılan parçaların ağırlık vektörleri yukarı yönlü, var olanlar ve eklenen parçalar
aşağı doğru gösterilir.
d) Paralel kuvvetler arasındaki bileşkenin uygulama noktasını bularak sistemin ağırlık merkezi bulunmuş olur.
1. Cisim 2. Cisim Şekildeki cisimler yan yana eklenmiş birer türdeş tel çerçeve veya
türdeş birer levha olabilir.
Bu sistemin ortak kütle merkezini bulmaya çalışalım.
a b c d e f g
FİZİK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 91