Page 95 - Konu Özetleri AYT Fizik

FIZIK

KONU KUVVET VE HAREKET
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

BASIT MAKINELER (BASIT MAKINELERIN ÖZELLIKLERI, KALDIRAÇLAR, MAKARALAR)
Günlük hayatta iş kolaylığı sağlamak, kaldıramadığımız ağırlıkları kaldırmak, taşıyamadığımız yükleri taşımak amacıyla
kullanılan araçlara basit makine denir.
Kaldıraç, makara, palanga, vida, çıkrık, dişli çarklar gibi araçlara basit makine denilir.

NOT
Tüm basit makinelerde yük ile kuvvet arasındaki ilişki,
dengeden ya da tork prensibinden, alınan yollar ise iş
prensibinden bulunur.

Kaldıraçlarda çubuk ağırlığı önemsenmezse
Kuvvet • Kuvvet kolu = Yük • Yük kolu

PÜF NOKTA
Basit makineler yapılan işten veya harcanan enerjiden kazanç sağlamazlar.
Bir basit makine ya kuvvetten kazanç sağlar ya da yoldan. Kuvvetten kazandıran bir basit ma-
kine yoldan kaybettirir.

Basit makinelerde Kuvvet Kazancı = Yük oranı ile bulunur.
Kuvvet

KALDIRAÇ

a) Destek arada olan kaldıraç

Destek noktasının arada olduğu bu kaldıraç tipine pense, makas, tahterevalli, ker-
G
L peten, manivela ve eşit kollu terazi gibi örnekler verilebilir.
K M
Kuvvet kolu Yük kolu PÜF NOKTA
F (kuvvet)
KM çubuğunun ağırlığı önemsenmezse;
Destek
*Kuvvet kolu yük koluna eşit olduğunda kuvvetle yük eşit olur.
*Kuvvet kolu yük kolundan büyük olursa kuvvet yükten küçük olur.

b) Yük arada olan kaldıraç
F Kuvvet kolu Bu kaldıraç tipinde uygulanan kuvvet yüke göre destekten ne kadar uzakta ise
kuvvet o kadar küçük olur. Bu tip basit makinelere fındık kıracağı, el arabası, gazoz
G
K M açacağı örnek olarak verilebilir.
L
Yük kolu
DIKKAT
Destek KM çubuğunun ağırlığı ihmal edilirse kuvvet G ağırlığından küçük olur.

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 95