Page 111 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 111

KIMYA



    KONU                                          ALKANLAR
    ÖZETİ
                    AYT    AYT    AYT    AYT     AYT    AYT    AYT    AYT    AYT     AYT    AYT           AYT

                                             ORGANIK BILEŞIKLER

                                                        HİDROKARBONLAR




                              Alifatik Hidrokarbon                                 Aromatik Hidrokarbon





                  Doymuş                           Doymamış


            Alkan      Sikloalkan       Alken      Sikloalken     Alkin


         ALKAN ( PARAFIN)
          •  Alkanların yapılarında sadece tekli bağlar (sigma bağı) vardır.
          •  Parafin de denilmektedir.
          •  Düz zincirli, dallanmış ve halkalı yapıda olabilir.
                                           3
          •  Alkanların yapısındaki tüm karbonlar sp  hibritleşmesi yapmıştır.
          •  Alkanların genel formülü C H   şeklindedir.
                                 n  2n+2
          •  Halkalı alkanların genel formülü C H  şeklindedir.
                                       n  2n
          •  Bağ açıları 109,5°, geometrileri düzgün dörtyüzlüdür.
          •  VSEPR gösterimi AX  şeklindedir.
                             4

         Alkanların Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
          •  Apolar yapıdadır. Molekülleri arasında London kuvvetleri etkilidir. Alkanlarda karbon sayısı arttıkça kaynama noktası
            yükselir, dallanma arttıkça kaynama noktası düşer.
          •  İlk 4 üye standart şartlarda gaz, C -C  sıvı, karbon sayısı 17’den fazla olanlar ise katıdır.
                                       5  17
          •  Suda çözünmez. Karbon tetraklorür ve benzen gibi apolar çözücülerde çözünür.

          •  Karbon sayısı ardışık alkanlar arasında CH  kadar fark olduğundan homolog sıra oluşturur.
                                              2
          •  Yapılarında yalnız σ bağı olduğundan kararlı yapıya sahiptir. Az sayıda tepkime verir.
          •  Kaynakları petrol ve doğal gazdır.
          •  Polimerleşmez.

        ALKANLARDA ADLANDIRMA
          MOLEKÜL FORMÜLÜ               Bir moleküldeki tüm atomların sayısını gösterir.  C H
                                                                                 5  12
                                                                                   H H H H H
                                        Moleküldeki tüm bağların açık şekilde yazıldığı
          YAPI FORMÜLÜ (AÇIK FORMÜL)                                            H  C C C C CH
                                        formüldür.
                                                                                   H H H H H
                                        Karbon ve hidrojen atomları arasındaki bağların
          YARI AÇIK FORMÜL                                                      CH 3  CH 2  CH 2  CH 2  CH 3
                                        gösterilmediği formüldür.
          SIKIŞTIRILMIŞ YAPI FORMÜLÜ    Bağların gösterilmediği formüldür.      CH (CH ) CH
                                                                                   3   2 3  3
        KIMYA - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ      111
   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116