Page 115 - Konu Özetleri AYT Kimya

ALKANLAR

ALKANLARIN KIMYASAL REAKSIYONLARI

1. Yanma 2. Yer değiştirme (Sübstitüsyon)
• Alkanlar yakıldığında CO ve H O oluşurken • Halojen atomunun alkandaki hidrojen atomlarından biri ile
2 2
büyük miktarda ısı açığa çıkar. yer değiştirdiği tepkimelere yer değiştirme (sübstitüsyon)
tepkimesi denir.
• Alkanların karbon sayısı arttıkça açığa çıkan
ısı miktarı artar. CH CI Isı veya ışık (UV) CH CI HCI
4 2 3
Alkanların yanma tepkimelerinin genel Monokloro metan
denklemi şu şekildedir:
CH CI CI Isı veya ışık (UV) CH CI HCI
3 n 1 3 2 2 2
CH O nCO ( n 1 ) H Oısı
n 2 n 2 2 2 2 Dikloro metan
2
CH CI CI Isı veya ışık (UV) CHCI HCI
2 2 2 3
3. Kraking
Trikloro metan (kloroform)
• Katalizör kullanılırsa Katalitik Kraking
CHCI CI Isı veya ışık (UV) CCI HCI
Katalizörsüz ise Termal Kraking 3 2 4
Tetrakloro metan (karbon tetraklorür)
Alkanların parçalanmasıdır.
CH H + C
C H Kraking C CHH
CI
CH
8 8 8 182 44 10 10 4 4 8 8
ALKAN VE TÜREVLERI ADLANDIRMA ÖRNEKLERI

BILEŞIK OKUNUŞU BILEŞIK OKUNUŞU
Br Br
H C CH CH CH CH n-Pentan H C CH 1,1,2,2-Tetrabromo etan
3 2 2 2 3
Br Br
H C CH CH CH CH CH CH
3 2 3 İzopentan 3 2 1,2-Dibromo propan
CH Br Br
3
CH
3
CH
H C C CH Neopentan 2 Siklopropan
3 3 H C CH
CH 2 2
3
CH CH CH
3 3 3
H C CH CH C CH 2,2,4-Trimetil pentan CH 1-Etil-2,3-dimetil
3 2 3 3 siklohekzan
CH C H
3 2 5

KIMYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 115