Page 117 - Konu Özetleri AYT Kimya

ALKANLAR

PÜF NOKTA

• Alkanların genel formülleri C H 2n+2 ’dir. Halkalı alkanlarda ise halkadan dolayı iki tane hidrojen atomu eksilir ve genel
n
formül C H şeklinde olur.
n 2n
• Alkanların adlandırılmasında seçilen en uzun zincire ana zincir CH
denir. Ana zincir dışında kalan gruplara yan grup ya da dal denir. Br 3
CH 3
• Halka üzerinde tek bir grup bağlı ise dalın yerini belirtmeye gerek Bromo siklohekzan 1,1-Dimetil siklopentan
yoktur. Aynı halkada iki grup varsa bu grupların yerini belirtmek
gerekir.
• Halkada birden fazla grup varsa dalların bağlı olduğu karbonların numaralarının toplamı en küçük olacak şekilde
numaralandırılır.
CH CH
3 3
1 CH CH 3 4 CH CH 3
2
2
2 3
3 2
4 1 Yanlış
numaralandırma
Br Br
4-Bromo-2-etil-1-metil siklohekzan
• Yan grupların numaralarının toplamı aynı oluyorsa alfabetik olarak daha öncelikli grubun bağlı olduğu karbona
1 (bir) rakamı verilir.

Br
1
2
CH
3
1-Bromo-2-metil siklopentan
• Alkanlarda karbon sayısı (mol kütlesi) arttıkça erime ve kaynama noktası artar, buhar basıncı azalır.

Adı Formülü Kaynama Noktası (°C)
Metan CH �164
4
Etan CH CH �88
3 3
Propan CH CH CH �42
3 2 3
Bütan CH (CH ) CH �0,5
3 2 2 3
Pentan CH (CH ) CH 36
3 2 3 3
Hekzan CH (CH ) CH 69
3 2 4 3

• Aynı karbon sayılı alkanlarda dallanma arttıkça temas yüzeyi azalacağı için erime ve kaynama noktası azalır, buhar
basıncı artar.
Molekül Erime Noktası (°C) Kaynama Noktası (°C)

�95 69
n-Hekzan

�154 60
2-Metil pentan

�129 58

2,3-Dimetil bütan

KIMYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 117