Page 70 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 70

KİMYASAL DENGE - DENGEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER



                                                  Denge Sabiti


                                         K                           K
                                           C                          P

                           •  Derişimler  cinsinden  denge     •  Kısmi  basınçlar  cinsinden
                             sabiti                           denge sabiti
                           •  (g),  (aq)  veya  (suda)  türler     •  (g) türler alınır.
                             alınır.                         •  Yavaş  veya  hızlı  adıma  göre
                           •  Mekanizmalı tepkimelerde net    değil  toplam  denkleme  göre
                             denkleme göre yazılır.           yazılır.
                           •  Türler [ ] ile gösterilir.     •  Türler “P” ile gösterilir.


          •  K  ile K  arasındaki ilişki
             C    P
           K  = K (RT) ¢n
             P   C
            ¢n = Ürünlerin mol sayısı (gaz) - Girenlerin mol sayısı (gaz)
                            �1 �1
            R = 0,082 L·atm mol K (22,4 / 273)
            T = Mutlak sıcaklık (K)
            Girenlerin mol sayısı ürünlerin mol sayısına eşitse ( n  = n ),
                                                      g   ü
            ¢n = 0
           K  = K  olur.
             P   C

        DENGE SABİTİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
         1. Sıcaklık
          •  Sıcaklık arttığında denge sabiti artıyorsa tepkime endotermiktir.
          •  Sıcaklık arttığında denge sabiti azalıyorsa tepkime ekzotermiktir.


         2. Denklemlerin değiştirilmesi
          •  Tepkime denklemi ters çevrildiğinde denge sabitinin çarpmaya göre tersi alınır.
           •  Tepkime herhangi bir sayı ile çarpıldığında o sayı denge sabitine üs olarak yazılır.

          •  İki denklemin toplanarak yeni bir denklem elde edilirse denge sabitleri çarpılarak yeni tepkimenin denge sabiti bulunur.
          •  Denge sabiti bir tepkimenin hangi yönde ilerleyeceği hakkında bilgi verir.
            Herhangi bir andaki derişimler kullanılarak elde edilen oran “Q ” ile gösterilir, “denge kesri” olarak tanımlanır.
                                                             c
                                                                      k
                                                      •  N (g) + 3H (g)        2NH (g)
                                                                      i

                                                         2      2     k      3
                                                                      g
                                                      RH  = RH
                                                          i    g
                                                                3
                                                      k  · [N ][H ]  = k  · [NH ] 2
            K  = Q  ise sistem dengededir.              i   2  2    g    3
             C   C                                                2
            K  > Q  ise tepkime ürünler yönüne ilerler.  k     NH
                                                                3
             C   C                                       i              K
            K  < Q  ise tepkime girenler yönüne ilerler.  k g    N     H   3  C
             C   C                                             2      2
                                                         P  2
                                                          NH
                                                            3     K
                                                        P   P  3  P
                                                         N  H
                                                         2   3
                                                       K  = K  (RT) -2
                                                         p   c
  70      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                 KİMYA - AYT
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75