Page 75 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 75

SULU ÇÖZELTİ DENGELERİ



         pH skalası
                            Asitlik artar              Nötr                 Bazlık artar




                           0                            7                          14

           +
                         0
         [H ] = 1 M ise  (1·10 M)  †   pH = 0
                  �6
           +
         [H ] = 3·10  M ise   †      pH = 6 – log3                DİKKAT
              1
         log10  = 1
                                                                    �
                                                              +
              a
         log10  = a                                         [H ]   [OH ]         !   pH   pOH

                                      +
         NH  zayıf baz olup eşleniği olan NH  kuvvetli asittir.
            3                         4
                                      BRÖNSTED – LOWRY ASİT – BAZLARI
          •  Arrhenius asit - baz tanımı yetersiz kaldığından 1923 yılında daha kapsamlı bir tanıma geçilmiştir.
                                           +
                        +
          •  Tanıma göre H  veren maddeler asit, H  alan maddeler bazdır.
          •  Aralarında yalnız bir hidrojen farkı olan asit ve bazlara “konjuge (eşlenik) asit - baz çifti” denir.
          •  Konjuge asit – baz çiftinde hidrojen sayısı fazla olan tür asittir.

          •  Bu tanım ile bileşikler yanında yüklü gruplar da (iyonlar) asit ve baz olarak tanımlanabilmektedir.

                                                         (zayıf asitlerin eşlenik bazları)
               Baz Gibi Davranan Anyonlar
                                                                �
                                                                              2�
                                                           �
                                                        �
                                                                         �
                                                      CN , F , NO , CH COO , CO , PO 3�
                                                                2   3        3     4
                                          (zayıf bazların eşlenik asitleri ile çapı küçük, yükü büyük katyonlar)
               Asit Gibi Davranan Katyonlar                  3+  3+   2+  3+   +
                                                          Fe , Cr , Cu , Al , NH
                                                                               4
          •  Konjuge çiftlerde asit kuvvetli ise bazı zayıftır.
          •  Tepkimede konjuge çiftler numara verilerek gösterilir.
                          +
           NH  + H O ø NH  + OH �
              3   2       4
                                                         +
                                                 (NH � NH )
                                                         4
                                                    3

           baz 1              asit 1                            Konjuge asit - baz çiftleri
                                                         �
                                                (H O � OH )
                                                  2
                       asit 2              baz 2
                                        +
           NH  zayıf baz olup eşleniği olan NH  kuvvetli asittir.
              3                         4
                                              ASİT BAZ TANIMLARI
                         Arrhenius Tanımı     Brönsted – Lowry Tanımı     Lewis Tanımı
                          +
                                                                        �
                                                  +
                         H  veren asit: (HCl)    H  veren asit: NH +   e  çifti veren baz: NH
                                                               4                        3
                                                                         �
                          �
                                                   +
                       OH  veren baz: (NaOH)     H  alan baz: NH        e  çifti alan asit: BH
                                                              3                         3


        KİMYA - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ       75
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80