Page 80 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 80

TAMPON ÇÖZELTILER - TUZLAR - TITRASYON


          •  Kuvvetli asit + zayıf baz † ASİDİK TUZ                                                   �
                                                           •  Yapısında  bir  veya  daha  fazla  proton  içeren  HSO
                                                                                                      4
            NCl + NH  † NH Cl                                gibi anyonlar bulunduran NaHSO  gibi tuzlar asidiktir.
                   3      4                                                            4
                                                +
          NH Cl  tuzunda  zayıf  bileşenden  gelen  NH   hidroliz     •  Kuvvetli baz + zayıf asit † BAZİK TUZ
              4                                 4
                         +
            olur. Oluşan H O  iyonu asitliğe sebep olur.
                       3                                     NaOH + CH COOH † CH COONa + H O
                                                                                             2
                                                                                  3
                                                                       3
              +
          NH  + H O † NH  + H O +                                                         �
              4   2       3   3                              Sodyum  asetat  tuzunda  CH COO   anyonu  hidroliz
                                                                                     3
                                                             olarak kendisini oluşturan aside dönüşür. Açığa çıkan
                                                                �
                                                             OH  iyonu ortamı bazik yapar.
                                            Ortam asidik
                                                                    �
                                                           CH COO  + H O ø CH COOH + OH    �
                                                               3        2       3
                                                                                                                Ortam bazik
               DIKKAT
         Zayıf bir asit ile zayıf bir baz arasında oluşan tuzun nötr, asidik veya bazik olduğunu bulmak için tuzu oluşturan asit ve
         bazın katyon (K ) ve anyon (K ) değerlerine bakılır.
                      a          b
           K  > K  ise tuz çözeltisi asidik,
             a   b
           K  = K  ise tuz çözeltisi nötr,
             a   b
           K  < K  ise tuz çözeltisi baziktir.
             a   b
                                       KUVVETLI  ASIT - BAZ TITRASYONU
                          pH                                                    Asit
                                                                                çözeltisi
                        14
                                    Dönüm noktası
                         7
                                                                                 Baz
                                                                                 çözeltisi
                                            Eklenen asit hacmi (mL)
                                40
                                Kuvvetli asit   baz titrasyonu


          •  Kontrollü nötralleşme olayıdır.
          •  Hacmi bilinen ancak derişimi bilinmeyen bir asidin (veya bazın), hacmi ve derişimi bilinen bir asitle (veya bazla)
            nötralleştirilmesi yöntemine “titrasyon” denir.
          •  Yöntemde hacim ve derişimi belli olan çözeltiye “standart çözelti” denir.
          •  Yöntemde büret ve erlenmayer kullanılır. Standart çözelti bürete, derişimi belli olmayan çözelti erlenmayere konulur.
          •  Erlenmayerdeki çözeltiye “indikatör” eklenir. İndikatörler, ortamın pH değerine göre renk değiştiren organik veya
            inorganik maddelerdir. Alizarin sarısı, fenolftalein, bromtimol mavisi örnektir. Metil oranj genellikle asit aralığında
            renk değiştirir.

          •  Eşdeğerlik noktası (dönüm noktası), renk değişiminin olduğu nötralleşme anıdır. Bu noktada,
           n       n
             H   OH
          M V D  = M V D  bağıntısı kullanılır.
             A A  A   B B  B
            (M = Molarite, V = Hacim, D = Değerlik, A = Asit, B = Baz)
                                        +
          •  Asidin değerliği suda oluşturduğu H  iyonu sayısıdır. (HCl = 1 değerlikli asit, H SO  = 2 değerlikli asit)
                                                                          2  4
                                         �
            Bazın değerliği suda oluşturduğu OH  iyonu sayısıdır. (NaOH = 1 değerlikli baz, Ca(OH)  = 2 değerlikli baz)
                                                                                  2
  80      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                 KIMYA - AYT
   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84   85