Page 11 - Konu Özetleri AYT Mantık
P. 11
DOĞRU DÜŞÜNME - TEMEL KAVRAMLAR
Doğru: Bir önermenin gerçeğe olan uygunluğudur.
Örnek: Önermenin nesnesi olan altın gözlendiğinde renginin sarı olduğu
Altın sarıdır. anlaşılır. Bu nedenle önerme doğrudur.
Yanlış: Bir önermenin gerçeğe uygun olmama durumudur.
Örnek:
Önermenin nesnesi olan inek gözlendiğinde kanatlı olmadığı anla-
İnek kanatlıdır. şılır. Bu nedenle önerme yanlıştır.
Doğruluk Değeri: Yargıların almış oldukları doğru veya yanlış değerlerdir.
Örnek:
Altın sarıdır. Bu iki önermenin doğru ya da yanlış değer alması, doğruluk değe-
rine sahip olduğunu gösterir.
İnek kanatlıdır.
Bilgi Doğrusu: Bir önermede dile gelen yargı, önermede yer alan nesneyle uyumlu ise bu önerme doğrudur. Bilgi doğrusu
deney ve gözlem ile sınanabilir. Bu sınama sonucu “doğru-yanlış” yorumlamaları ortaya çıkar.
Örnek:
Tüm doğa bilimleri deney ve gözlem yöntemini kullanır.
Önermeler nesnesine uygun olduğu için bilgi
Fizik doğa bilimidir. doğrusuna örnektir.
O hâlde fizik deney ve gözlem yöntemini kullanır.
Mantık Doğrusu: Bilginin gerçeğe uygun olup olmadığı değil verilen önermelerin birbiriyle tutarlığı ile ilgilidir. Yanlış bilgi-
lerle biçim (form) açısından doğru akıl yürütmeler yapılabilir.
Örnek:
Bütün insanlar müzisyendir. Önermeler içerik açısından doğru olmasa da
kendi içinde tutarlı ve akıl ilkelerine uygundur.
Pablo Picasso insandır.
Biçim açısından doğrudur.
O hâlde Pablo Picasso müzisyendir.
MANTIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 11