Page 19 - Konu Özetleri AYT Mantık

MANTIK

KONU ARİSTOTELES VE MANTIK - KAVRAM VE TERİM
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

ARİSTOTELES VE MANTIK

Mantıkla ilgili çalışmalar Aristoteles’ten önce de yapılmıştı ancak Aristoteles bu çalışmaları sistemli bir hâle getirmiş, man-
tığın bir disiplin olmasını sağlamıştır.
Aristoteles Öncesi Dönemde Mantık Çalışmaları
• Felsefe tarihinde duyumsal bilginin yanıltıcı olduğu fikri öne çıktıktan sonra akla dayalı bilgiye verilen önem de artmıştır.
Örneğin;
Platon- idea
Sözü edilen filozoflar ve öne çıkan kavramları varlığın akılsal bir
Herakleitos- logos
yönü olduğu iddiasını örneklendirir ve düşünmenin zorunluluğuna
Anaksagoras- nous dikkat çeker.
Anaksimandros- apeiron

DİKKAT
Bu durumun mantık açısından önemi varlığın bilgisinin birtakım soyut ilkelere dayandırılması gerekliliğinin görülmesidir.

• Parmenides’in “Var olan var olandır, var olmayan var değildir.” cümlesi bir bilim olarak mantıkta henüz sistemleştiril-
memiş olan özdeşlik ve çelişmezlik ilkesine işaret eder niteliktedir.

HATIRLAYALIM

Özdeşlik bir şeyin ne ise o olmasını, kendisiyle aynı olmasını ifade eder.Çelişmezlik bir şeyin aynı zamanda ve aynı
şartlarda hem kendisi hem de kendisinden başka bir şey olamayacağını ifade eder.

• Sokrates’in sözcükleri genel tanımları ile ele alma çabası mantıktaki “kavram” ile ilgilidir.

Aristoteles’in Mantık Çalışmaları
• Aristoteles, kendisinden önce ön adımları atılmış olan mantık çalışmalarını sistemli bir hâle getirmiştir, bu nedenle
de bir disiplin olarak mantığın kurucusu sayılır.
• Aristoteles’in mantık hakkındaki yapıtlarına kendisinden sonra Organon adı verilmiştir. Çünkü Aristoteles mantığı
düşünme ve bilgi elde etmede bir araç olarak görmüştür.
• Aristoteles mantık çalışmalarında kavramlar, önermeler, akıl yürütmeler, ispat şekilleri üzerinde durmuştur.
• Aristoteles akıl yürütme biçimlerinden tümdengelime, tümdengelimin de en mükemmel biçimi olan kıyaslara önem
vermiştir.

MANTIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 19