Page 61 - Konu Özetleri AYT Psikoloji

BİLİŞSEL ÖĞRENME

c) Psikomotor Öğrenme: Bir şeyin daha iyi nasıl yapılacağının öğrenilmesidir. Yani tekrar ya da yaşantı sonucu bir bece-
riyi hatasız ve eksiksiz olarak yapmayı öğrenmedir. Psikomotor öğrenmede önemli olan bir eylemin, becerinin en doğru ve
en iyi şekilde yapılmasıdır. Bir psikomotor becerinin kazanılması için birçok alıştırma yapılır. Bu aşamada bilişsel süreçler
devreye girer ve hangi hareketlerin işe yaradığı zihinsel olarak fark edilir. En son aşamada motor öğrenme gerçekleşir.
Örneğin klavyeye hiç bakmadan on parmakla yazı yazmak, bisiklet sürmek, araba kullanmak, yüzmek, iyi basketbol oy-
namak vb.
DİKKAT

Herhangi bir psikomotor becerinin kazanılması için organizmanın önce gerekli olgunluğa ulaşması gerekir.

d) Deneme Yanılma Yoluyla Öğrenme: Yapılan birçok deneme ve tekrar sonucunda yeni davranışların kazanılmasıdır.
Bu öğrenme türünde bir problemle karşılaşan organizma, çeşitli davranışlarda ve tepkilerde bulunur. Süreç içinde işine
yarayan davranışları tekrar eder, işine yaramayanları ise terk eder. Tekrar sayısı arttıkça hata miktarı azalır, hata miktarı
azaldıkça da öğrenme düzeyi artar. Televizyon kumandasında yer alan tuşların işlevlerini, tuşlara basarak bulup öğren-
mek, okuma- yazmayı öğrenmek bu öğrenme türüne örnek olarak verilebilir.
e) Model Alarak Öğrenme: Bireyin toplumun diğer üyelerini örnek alması yoluyla gerçekleşen öğrenmedir. Toplumsal
bir varlık olarak insan yaşadığı toplumsal çevreden etkilenir ve davranışların çoğu toplumsal bir çevrede biçimlenir. Olumlu
davranışlar model alındığı gibi olumsuz davranışlar da model alınabilir. Örneğin bir çocuğun babası gibi ellerini cebine ko-
yarak yürümesi, bir gencin sevdiği şarkıcı gibi dans etmesi, bir öğrencinin beğendiği öğretmeni gibi saçlarına şekil vermesi,
küçük bir çocuğun annesinin böcekten korktuğunda verdiği bağırma tepkisini böcek görünce uygulaması vb.
Albert Bandura’ya (Albırt Bandura) göre model alarak öğrenme, bir kişinin diğer kişilerin etkinliklerini sadece basit olarak
taklit etmesi değildir. Model alarak öğrenmede bilişsel süreçler de önemlidir. Birey çevresini gözlemler, bu gözlemlerinden
sonuçlar çıkarır ve model alacağı kişiyi ya da davranışı seçer.
Model Alma İle İlgili Kavram ve Prensipler:
Dolaylı Pekiştirme: Örneğin oyuncakları topladığı için takdir edilen bir çocuğu gözlemleyen diğer çocuklar oyuncakları
toplamaya daha istekli olur.
Dolaylı Ceza: Örneğin ödevini yapmayan arkadaşının eksi aldığını gözlemleyen öğrenci derse ödevini yaparak gelir.
Dolaylı Güdülenme: Örneğin iyi bir üniversiteyi bitiren kuzeninin çok iyi imkânlara sahip olduğunu gören bir genç, üniver-
site sınavına daha istekle hazırlanır.
Dolaylı Duygu: Örneğin böcek gördüğünde korkan annesini model alan çocuk, böceğin korkulacak bir yaratık olduğunu
düşünerek ondan korkmaya başlar.

PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 61