Page 130 - Konu Özetleri AYT Tarih

OSMANLI DEVLETİ’NDE DEĞİŞİM

• Osmanlı Devleti, Avrupa’daki askeri gelişmeyi yakalayabilmek için yeniçerilerin sayısını önce otuz bine daha sonrada elli
bine çıkardı.
• Ancak devşirme sistemi kurallarını aykırı olarak ocağa asker alınması ve askerin disiplinsizliği istenen sonuca ulaşmayı
engelledi.

• Ayrıca asker sayısındaki artış hazineye ek bir yük oluşturdu.
• XVI. yüzyılın sonlarından itibaren tımar sistemi de bozulmaya başladı.

• Osmanlı Devleti ordunun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tımar topraklarını mukataa hâline getirdi.

KRİTİK BİLGİ

1527-1528’de seferlere katılan tımarlı sipahi sayısı otuz
yedi bin civarındayken 1655’e gelindiğinde bu sayı altı
bine kadar düşmüştür.

ASKERÎ DEVRİM VE OSMANLI DEVLETİ

• Osmanlı Devleti XVI. yüzyıldan itibaren bir çeşit vergi toplama usulü olan iltizam sistemini uygulamaya başladı.
• Bu sistemde belli bir bölgenin vergi gelirleri belirli bir süre için ve açık arttırma yoluyla satılırdı.

• İhaleyi alan kimseye mültezim denirdi.
• Mültezimler devlete peşin ödedikleri vergi gelirlerini ilgili bölgede yaşayan vergi mükelleflerinden tahsil ederlerdi.
• Devletin nakit sıkıntısı bu sayede giderildi.
• Devlet; başta savaş olmak üzere deprem, kıtlık, salgın gibi özel durumlarda da değişik isim ve miktarlarda yeni vergiler
koydu.
• Başlangıçta en fazla üç yıllık bir dönem için iltizama verilen mukataaların mültezimlere ömür boyu tahsis edilmeye baş-
landı.

• Varlıklı kişilerden imdadiyye adı altında yardımlar da toplandı.

NOT
Mukataaların ömür boyu kiralanma uygulamasına ma-
likâne sistemi adı verilir.
130 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - TYT-AYT