Page 14 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 14

ŞİİR BİLGİSİ 1


       3.  KAFİYE (UYAK)


         •  İki veya dah çok dize arasındaki farklı anlam ve görevdeki seslerin, kelimelerin benzerliğidir.



                                                 KAFİYE (UYAK)

                YARIM KAFİYE                                                      CİNASLI KAFİYE
                                       TAM KAFİYE           ZENGİN KAFİYE

       a.  Yarım Kafiye
       Tek ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür.

       b.  Tam Kafiye
       İki ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür.


       c.  Zengin Kafiye
       İkiden fazla ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür.
       d.  Cinaslı Kafiye
       Sesteş kelimeler ile yapılan kafiye türüdür.


       4.  KAFİYE DÜZENİ
         •  Kafiyelerin diziliş özelliğine kafiye düzeni (kafiye şeması / kafiye örgüsü) denir
         •  Kafiye düzeni belirlenirken birbiriyle kafiyeli dizeler aynı harfle gösterilir.
         •  Beş çeşit kafiye düzeni vardır.



                                                     ÖRÜŞÜK
                   DÜZ            MÂNİ TİPİ                             ÇAPRAZ           SARMAL
                                                     ..............a
                 ..............a  ..............a                      ..............a   ..............a
                                                     ..............b
                 ..............a  ..............a                      ..............b   ..............b
                                                     ..............a
                 ..............a  ..............b                      ..............a   ..............b
                   ..............a (b)  ..............a    ..............b  ..............b    ..............a
                                                     ..............c
                                                     ..............b
                                                     ..............c






       5.  ASONANS
       Dizelerde aynı ünlülerin ahenk sağlayacak şekilde sıkça tekrarlanmasıdır.

       6.  ALİTERASYON
       Dizelerde aynı ünsüzlerin ahenk sağlayacak şekilde sıkça tekrarlanmasıdır.

       7.  NAKARAT
       Şiiri oluşturan bölümlerin her birinin sonunda aynen tekrarlanan dizelerdir.

       8. KELİME VE KELİME GRUPLARININ TEKRARI


  14      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19