Page 17 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

ŞİİR BİLGİSİ 2

Bir düşünceyi aktarmak veya belli bir konuda öğüt, bilgi,
ders vermek amacıyla öğretici nitelikte yazılan şiir türüdür.
Didaktik
Didaktik kelimesi Yunanca öğretici anlamına gelen “didaktios”
Şiir
kelimesine dayanmaktadır. Daha çok dinî, ahlaki, felsefi,
sosyal konularda yazılır. Manzum hikâyeler, fabllar didaktik
özellik gösterir.

ÖRNEK HATIRLAYALIM

Karga ile Tilki Ziya Gökalp, Tevfik Fikret, Yunus Emre, Ziya Paşa gibi
Bir dala konmuştu karga cenapları; şairler bu türde örnekler vermişlerdir.
Ağzında bir parça peynir vardı.
Sayın tilki kokuyu almış olmalı;
Ona nağme yapmaya başladı:
HATIRLAYALIM
"Ooooo! Karga cenapları, merhaba!
Türk edebiyatında bilinen ilk didaktik şiir örneği Yusuf
"Ne kadar güzelsiniz; ne kadar şirinsiniz
Has Hacip tarafından kaleme alınan Kutadgu Bilig isimli
"Gözüm kör olsun yalanım varsa
eserdir.
"Tüyleriniz gibiyse sesiniz
"Sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın."
Keyfinden aklı başından gitti bay karganın;
Göstermek için güzel sesini
Açınca ağzını düşürdü nevâlesini.
Tilki kapıp onu dedi ki: "Efendiciğim,
Size küçük bir ders vereceğim;
Alıklar olmasa iş kalmaz açıkgözlere;
Böyle bir ders de değer sanırım bir peynire"
Karga şaşkın, mahcup biraz da geç ama
Yemin etti gayrı faka basmayacağına.
Çev. Orhan Veli Kanık

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 17