Page 147 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 147
TÜRK DILI VE EDEBIYATIATI
TÜRK DİLİ VE EDEBİY
KONU GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
KARAGÖZ
Karagöz bir “gölge oyunu”dur. Bu oyun deriden kesilen ve “tasvir” adı verilen birtakım şekillerin arkadan ışıklandırılmış
beyaz bir perde üzerine yansıtılması temeline dayanır.
GENEL ÖZELLİKLERİ
Karagöz ile Hacivat XIV. yüzyılda yaşadıkları düşünülen gerçek kişilerdir.
Hayalî (hayalbaz) adı verilen kişi tarafından Küşteri Meydanı diye anılan bir
perdede oynatılır.
Hayalbazın en önemli yardımcısı perde gazeli, şarkı, türkü okuyan tef çalan
“yardak”tır.
Karagöz oyunu doğaçlamaya dayanır, yazılı bir metni yoktur.
Karagöz oyunu, halkın ortak malıdır.
OYUNUN TİPLERİ
Karagöz oyununun en önemli iki kişisi Karagöz ile Hacivat’tır. Karagöz, oku-
mamış halkı; Hacivat ise aydın ya da yarı-aydın kimseleri temsil eder.
Çelebi (genç, züppe bir mirasyedi)
Beberuhi (cüce, yaygaracı)
Tuzsuz Deli Bekir (sarhoş, zorba)
Kastamonulu (oduncu, bekçi)
Zenne (kadın rolüne çıkan erkek oyuncu)
Tiryaki (konuşmaların en önemli yerinde uyuklamaya başlayan tip)
DİKKAT DİKKAT
Oyunda konuya göre türlü meslek, yöre ve uluslardan Karagöz imparatorluğun dil, din ve ırk zenginliğini
kişiler kendi ağız özellikleriyle ortaya çıkarılır. kahramanlar aracılığıyla yansıtır.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 147