Page 69 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ TÜRK ŞİİRİ

Mehmet Emin Yurdakul (1869-1944)

• Türk edebiyatında “Türk Şairi”, “Millî Şair” olarak anılır.
• Servetifünun Dönemi’nde edebî hayatına başlayan şair, dönemin şiir anlayışından farklı bir şiir anlayışı benimsemiş-
tir.
• Edebî anlayışıyla ve Cenge Giderken şiiriyle Millî Edebiyat Dönemi şiirinin öncüsü sayılmıştır.

• Şiirde biçimsel yenilikler denemiş, yeni nazım biçimleri kullanmıştır.
• Türkçülük düşüncesine dayalı şiirlerini hece ölçüsüyle ve yalın bir dille yazmıştır.
• Şiir türündeki başlıca eserleri; Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destanı ’dır.

Ziya Gökalp (1876-1924)

• Dönemine sanatından çok düşünceleriyle yön vermiştir. Türkçülük düşüncesini sistemleştirmiş, Türkçülüğün Esasla-
rı ve Türkleşmek İslamlaşmak-Muasırlaşmak eserleriyle Millî Edebiyat’ın düşünce temelini atmıştır.
• Türkçülük fikri doğrultusunda, lirizmden uzak, didaktik şiirler yazmıştır.
• Eserlerinde Batı ve halk edebiyatının etkileri görülür.

• Konuşma diline yakın sade bir dil kullanmıştır.
• Hece ölçüsünü ve dörtlük nazım birimini kullanmıştır.
• Şiir türündeki eserleri; Kızıl Elma, Altın Işık, Yeni Hayat’ tır.

BEŞ HECECİLER

• ‘‘Hecenin Beş Şairi’’ olarak da kabul edilen bu topluluk Faruk Nafiz Çamlıbel, Halit Fahri Ozansoy, Enis Behiç Kor-
yürek, Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon isimlerinden oluşmuştur.
• Grubu oluşturan bütün sanatçılar yazdıkları şiirleri ilk önce aruz vezniyle daha sonraları ise hece vezniyle kaleme
almışlardır. Halit Fahri Ozansoy’un yazdığı Aruza Veda adlı şiir, aruzdan heceye geçişin şiiri olmuştur.

• Beş Hececiler, dönemin anlayışıyla paralel olarak ‘‘Halka Doğru’’ ilkesini benimsemişlerdir.
• Şiirlerinin ana konusu memleket sevgisi ve memleket sorunlarıdır.
• Halk şiiri nazım şekillerinin yanında Batı kaynaklı şekilleri de kullanmışlardır.
• Mahallî söyleyişleri, halk dilini kullanmışlar; sade dil anlayışı ile eserler vermişlerdir.
• Eserlerde didaktik ve millî ögeler ön plandadır. Şiirde folklorik malzemeleri çokça kullanmışlardır.

• Birçok türde eser verilmesine rağmen şiir, Beş Hececiler’in en önemli türü olmuştur.
• Beş Hececiler’in en güçlü şairi Faruk Nafiz Çamlıbel’dir.
• Faruk Nafiz Çamlıbel’in yazdığı Sanat adlı şiiri sadece bu grubun değil Millî Edebiyat’ın da bir bildirisi gibidir.

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 69