Page 97 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DILI VE EDEBIYATI

KONU CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK ŞİİRİ 9
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

CUMHURİYET SONRASI HALK ŞİİRİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ

• Sanatçılar, usta-çırak ilişkisi içinde yetişmeye devam etmişler ve saz eşliğinde şiir söyleme geleneğini -birkaç sanatçı
dışında- sürdürmüşlerdir.
• Sanatçılar, geleneksel konuların yanında güncel konuları da şiirlerinde ele almışlardır.

• Şiirlerde divan şiiri geleneğinin, Arapça ve Farsçanın etkisinin azalmasıyla sade, anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
• Şairler, saz eşliğinde şiir söylemeyi, hece ölçüsünü ve dörtlük nazım birimini kullanmayı devam ettirmişlerdir.
• Şairler, son dörtlükte mahlas kullanma geleneğine bağlı kalmışlardır.
• Cumhuriyet Dönemi halk şairleri diğer dönemlerin halk şairlerinden farklı olarak şiirlerinde başlık kullanmışlardır.
• Seyahat imkânlarının ve iletişimin gelişmiş olması âşıkların yurt içi ve yurt dışında tanınmalarını kolaylaştırmıştır.

• Konya ve Sivas’ta düzenlenen Âşıklar Bayramı ile âşıklık geleneğine ilginin artırılması amaçlanmıştır.
• Dönemin önemli halk şairleri; Âşık Veysel Şatıroğlu, Âşık Feymani, Abdurrahim Karakoç, Ali İzzet Özkan, Sefil Selimi,
Âşık Daimi, Murat Çobanoğlu, Şeref Taşlıova, Âşık Mahzuni Şerif, Neşet Ertaş’tır.

CUMHURİYET SONRASI HALK ŞİİRİNİN TEMSİLCİLERİ

Âşık Veysel Şatıroğlu (1894-1971)

• 20. yüzyılın en ünlü halk ozanıdır.

• Yedi yaşlarında iken çiçek hastalığından dolayı sağ gözünü daha sonra da bir kaza ile sol gözünü kaybetmiştir.
• Ahmet Kutsi Tecer’in Sivas’ta düzenlediği Âşıklar Bayramı ile tanınmıştır.
• Şiirlerini hece ölçüsü ve içten, sade, yalın bir dille söylemiştir.
• Toprak sevgisi, Atatürk, cumhuriyet, yaşama sevinci, kardeşlik duygusu vb. temalar üzerine şiirler söylemiştir.
• Bütün şiirleri Ümit Yaşar Oğuzcan tarafından derlenerek Dostlar Beni Hatırlasın adıyla yayımlanmıştır.

Âşık Feymani (1942-…)

• Asıl adı Osman Taşkaya olan Feymani, Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Azaplı köyünde doğmuştur.
• Bölgede Karacaoğlan geleneğinin yaygınlığı, ailesinde âşıkların olması onun da bu geleneğe ilgisini arttırmıştır.
• Doğal, akıcı ve içten bir söyleyişe sahip olan Feymani; şiirlerini atasözleri, deyimler, alkış ve kargışlar vb. yerel ve
özgün halk söyleyişleriyle zenginleştirmiştir.
• Şiirlerinde aşkın yanı sıra gurbet, ayrılık, kaderden ve felekten yakınma, vatan, kahramanlık gibi temaları ele almıştır.

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 97