Page 107 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe

18 - 19. YÜZYIL FELSEFESİNİN ORTAYA ÇIKIŞI

18-19. YÜZYIL FELSEFESİNİN DÖNEMİN DİL VE EDEBİYATI İLE İLİŞKİSİ
Rasyonel ve estetik düşünüm akıl çağının entelektüel tartışmalarını nasıl
etkilemiştir?
• Felsefi düşüncelerin oluşturulması ve iletilmesi 18-19. yüzyıl felsefi
döneminde, sanat ve edebiyat aracılığıyla yeni anlatım yöntemleri
edinmiştir.
• Matbaaların sayısının artması ve edebiyata duyulan ilgi edebi ve
felsefi ürünlerin de artmasını sağlamıştır.
• Siyaset, sanat, felsefe alanlarında yapılan tartışmalar yazınsal
ürünlerde yer almıştır.
• Toplumsal alana ilişkin eşitlik, insan hakları, adalet, özgürlük gibi
kavramlar ile bilgiye ilişkin akıl, deney gibi kavramlar öne çıkmıştır.
• Edebi eserlerde felsefenin etkileri görülmüş, filozoflar da görüşlerini
edebi eserler aracılığıyla duyurmuştur.
• Edebiyat ve felsefe alanındaki bu yeni gelişmeler halkın
aydınlanmasına ve düşünsel zenginliğin çoğalmasına katkı
sağlamıştır.
• Felsefenin dil ve edebiyatla olan ilişkisi, Voltaire, Montesquieu ve Rousseau gibi filozofların da etkisiyle
Fransa’da halkın aydınlanmasına sunduğu katkı neticesinde Fransız İhtilali’nin ortaya çıkmasına zemin
hazırlamıştır.
• Bu dönemde edebiyatta, duygu ve coşkunun öne çıktığı toplumun tüm bireylerine hitap eden sade bir dilin
kullanıldığı romantizm akımı ortaya çıkmıştır.

• İnsan ve toplum gerçeğini anlatma üzerine şekillenen realizm akımı, yine bu dönemde romantizm akımına tepki
olarak ortaya çıkmıştır.
• Hem romantizm hem realizm akımı dönem felsefesi ve Türk edebiyatı üzerinde etkili olmuştur.

18. Yüzyılda Öne Çıkan Felsefi İçerikli Edebî Kitaplar
• Voltaire, Candide

• Jonathan Swift, Gulliver’in Gezileri
• Daniel Defoe, Robinson Crusoe
• Goethe, Genç Werther’in Acıları
• Rousseau, Emile
• Tolstoy, Anna Karenina
• Dostoyevski, Karamazov Kardeşler

FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 109