Page 95 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe
P. 95
15. YÜZYIL - 17. YÜZYIL FELSEFESİNİN ORTAYA ÇIKIŞI
15 - 17. YÜZYIL FELSEFESİNE ÖNCEKİ FELSEFİ DÖNEMLERİN ETKİSİ
15 - 17. yüzyıl arası egemen olan düşünsel yapıdaki değişim ilk olarak İtalya’da kendini hissettirmiş, zamanla Avrupa
coğrafyasını sarmıştır.
Rönesans olarak adlandırılan bu dönemde bir yandan zihniyet dönüşümleri yaşanmış bir yandan da toplumsal hayatın
farklı yönetim dengeleri yeniden oluşturulmuştur.
Rönesans’ta görülen değişimler felsefe alanından önce bilim, sanat, din, ekonomi ve bunların bir sonucu olarak toplumsal
hayat ve kültürel alanda gerçekleşmiştir.
Rönesans’ın ortaya çıkışıyla ilgili birden çok etkenden bahsedilmektedir.
Bu etkenler:
İslam coğrafyasından yapılan çeviriler,
Coğrafi keşifler,
Ekonomik faaliyetler,
Siyasal hareketliliklerdir.
Bu dönemde felsefe ve bilim kilise otoritesinin etkisinden uzaklaşarak bağımsızlaşmış, Orta Çağ düşüncesinin tersine
insan aklını ön plana çıkaran bir yapıya bürünmüştür.
Rönesans’ta yaşanan değişimlere karşı başlarda kilisenin birey üzerindeki baskısı artmış ama 18. yüzyıla doğru bu baskı
zayıflamıştır.
İslam dünyasından yapılan çeviriler sonucunda Antik Yunan düşüncesinin hem orijinal hem de yeni yorumuyla tanışan Batı
coğrafyası bu felsefelerde oluşan düşünceler çerçevesinde hızla gelişmiştir.
Platon ve Aristoteles akademileri kurulmuş ve onların felsefeleri üzerine yoğunlaşılmıştır. Bu durum zamanla kilisenin etki-
sinin azalmasına, insan aklını merkeze alan hümanizm anlayışının doğması ve gelişmesine neden olmuştur.
15 - 17. yüzyıl felsefesi, Hristiyan felsefesinin sonlarına doğru özellikle Aquinalı Thomas’ın inancın Tanrı’yı, aklınsa Tan-
rı’nın yarattıklarını bilmekle ilgili olduğu düşüncesinden etkilenmiştir.
Bu dönemde akıl giderek inançtan bağımsızlaşmış ve Rönesans’ın karakteristiğini oluşturmuştur.
Rönesans döneminde değişimin ilk izleri sanat alanında görülmüştür.
Sanatın birçok alanında bugün hâlâ yoğun ilgi gören eserler o dönemde verilmiştir.
Edebiyat - Cervantes, Dante
Tiyatro - Shakespeare
Resim ve heykel - Leonardo da Vinci, Michelangelo
Mimari - Brunelleschi
FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 97