Page 140 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

BİYOLOJİ

KONU
ÖZETİ SOYAĞACI ANALİZİ VE ÖRNEKLERİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

SOYAĞACI ANALİZİ
Genetik bilimciler tarafından geliştirilmiş anne, baba, çocuk ve aralarında kan bağı bulunan akrabalar arasında belirli bir
karakterin kuşaktan kuşağa geçişini açıklayan şemaya soyağacı denir.

Soyağacı hazırlanırken kullanılan evrensel semboller:
• Soyağacında kare şekli erkek bireyi gösterir.

• Daire şekli dişi bireyi temsil eder.
• Daire ve Kare şekillerin arasındaki yatay çizgi evlilik bağıdır.

• Çizginin altında bulunanlar soldan sağa doğum sırasına göre çocukları
temsil eder.
• İncelenecek özelliği fenotipte gösteren bireyler, renkli ya da taralı olarak
belirtilir.

Normal dişi
Eşeyi belirlenmemiş Tek yumurta ikizi
birey (Cinsiyetleri aynıdır.)
Normal erkek

Özelliği fenotipinde Hayatını kaybeden
gösteren dişi dişi birey
Çift yumurta ikizi
Özelliği fenotipinde Hayatını kaybeden (Cinsiyetleri aynı ya da farklı olabilir.)
gösteren erkek erkek birey

Heterozigot taşıyıcı Normal evlilik
dişi
Heterozigot taşıyıcı Akraba evliliği
erkek Normal anne, baba ve çocuklar

İnsanların eşeysel olgunluğa erişmesinin uzun zaman alması, genetik çalışma ve araştırma uygulamalarında insan kulla-
nımını zorlaştırır. Bu durum etik açıdan da belli ilkeler gerektirir.
Etik ilkeler gereği genetik çalışma ve araştırmaya katılacak katılımcı;
• yeterli düzeyde bilgilendirilmeli,

• katılımcının onayı alınmalı,
• kimlik ve genetik bilgileri gizli tutulmalıdır.
Genetikçiler, daha önce gerçekleşmiş olan evliliklerin sonuçlarını analiz ederler. Bunun için bir özellik bakımından seçilen
ailenin tüm bilgileri toplanarak kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığı soyağacı üzerinde gösterilir. Soyağacı sorularında verilen
özellikler tek tek denenir.
• Genellikle bir özelliği taşıyan birey, koyu renkli ya da içi taralı olarak belirtilir.

140 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT