Page 141 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

SOYAĞACI ANALİZİ VE ÖRNEKLERİ

• Otozomal baskın, otozomal çekinik, otozomal eş baskın, X ve Y kromozomuna bağlı özellikler aşağıdaki şekilde
gösterilebilir:
Otozomal baskın alelin gösterimi A,
Otozomal çekinik alelin gösterimi a,

Otozomal eş baskın alellerin gösterimi AB ve MN gibi.
a
X kromozomu üzerinde taşınan çekinik alelin gösterimi X ,
A
X kromozomu üzerinde taşınan baskın alelin gösterimi X ,
A
Y kromozomu üzerinde taşınan baskın alelin gösterimi Y ,
a
Y kromozomu üzerinde taşınan çekinik alelin gösterimi Y ,
a a
X ve Y kromozomlarının homolog bölgesinde taşınan çekinik alellerin gösterimi X Y ’dır.

SOYAĞAÇLARI

X ve Y kromozomlarının
Otozomal eş baskın
Otozomal Gonozomal homolog bölgesinde
alellerin gösterimi
Karakterler Karakterler taşınan çekinik alellerin
AB ve MN
a a
gösterimi X Y

Baskın Çekinik X’e Bağlı Y’ye Bağlı
A
a
A a Y veya Y
Baskın Çekinik

X A X a

Taralı veya renkli verilen bireylerin özelliği yerine yazılır ve kalıtımın doğruluğu denenir. Soyağacında olmaması gereken
bir özellik ortaya çıkmışsa mutasyondan söz edilebilir.

SOYAĞACI ÖRNEKLERİ
Soyağaçları ile yapılan çalışmalarda birinci nesil (ata) bireylerin fenotip ve genotip özelliklerinden yola çıkarak daha son-
raki nesillerin genotipleri veya sonraki nesillerin fenotiplerine bakılarak ata bireylerin genotipleri tahmin edilmeye çalışılır.
Kalıtsal hastalıkların çoğu çekinik alellerle taşınır.
Kan Gruplarının Soyağacı Örneği

A Rh + B Rh –

AORr BOrr

A Rh + B Rh + O Rh – AB Rh + O Rh + A Rh –
AORr BORr OOrr ABRr OORr AOrr

141
BİYOLOJİ - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 141