Page 64 - Konu Özetleri TYT Biyoloji
P. 64
BİYOLOJİ
KONU HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ, BASİT DİFÜZYON,
ÖZETİ KOLAYLAŞTIRILMIŞ DİFÜZYON
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ
Hücre zarı canlı, seçici geçirgen özellikte bir yapıdır.
Hücre zarının en önemli görevlerinden biri de hücreye madde giriş ve çıkışını kontrol etmektir. Hücre zarından madde
geçişlerinde maddenin; büyüklüğü, elektrik yükü, yağda veya suda çözünebilme özelliği ve konsantrasyonu maddenin
taşınma şeklini belirler.
Hücre Zarından Madde Geçişleri
Küçük Moleküllerin Taşınması Büyük Moleküllerin Taşınması
• Pasif Taşıma • Endositoz
– Difüzyon – Fagositoz
– Osmoz – Pinositoz
• Aktif Taşıma • Ekzositoz
KRİTİK BİLGİ
• Glikoz, fruktoz, galaktoz, amino asit, yağ asiti, gliserol gibi küçük organik moleküller ile su, mineral, iyonlar gibi
inorganik moleküller büyük moleküllere göre hücre zarından daha kolay geçer.
• Nötr atomlar negatif iyonlara, negatif iyonlar da pozitif iyonlara göre hücre zarından daha kolay geçer.
• Yağı çözen ve yağda çözünen maddeler, suda çözünenlerden daha hızlı geçer.
DİKKAT
Hücre zarında uyarıları algılayan, reseptör olarak görev yapan, hücrelerin birbirini tanımasını sağlayan ve hücre zarının
seçici geçirgenliğini denetleyen moleküller glikoproteinler ve glikolipitlerdir.
KÜÇÜK MOLEKÜLLERİN TAŞINMASI
PASİF TAŞIMA
• Küçük moleküllerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru seçici geçirgen zardan difüzyonudur.
• Canlı ve cansız ortamlarda gerçekleşebilir.
• ATP harcanmaz.
• Gerekli enerji moleküllerin kinetik enerjisinden sağlanır.
• Moleküller, zarda bulunan fosfolipit tabakadan ya da protein kanallarından yoğunluk farkı her iki tarafta eşitlenin-
ceye kadar geçiş yapar.
64 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT
