Page 67 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

BİYOLOJİ

KONU OSMOZ
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

OSMOZ
• Suyun çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama seçici geçirgen bir zardan geçişidir.

• Seçici geçirgen zar, suda çözünen büyük moleküllerin geçişine izin vermezken suyun geçişine izin verir. Bu durumda
su, çok yoğun olduğu yerden az yoğun olduğu yere doğru geçer.
• Osmoz olayında yoğunluğu düşük ortamdan yüksek olan ortama doğru net su geçişini durdurmak için zara uygulanan
su basıncına osmotik basınç denir.
• Osmotik basıncın fazla olduğu yerde emme kuvveti oluşur.

• Su, daima osmotik basıncın yüksek olduğu yere doğru hareket eder.
• Suyun aktif taşıması olmaz.

• Hücre içindeki suyun hücre zarına yaptığı basınca turgor basıncı denir.

• Turgor basıncı ile osmotik basınç birbiriyle ters orantılıdır.
• Osmotik basınç ile turgor basıncı arasındaki fark emme kuvvetini verir.

KRİTİK BİLGİ OB
Osmotik basınç, çözünen madde miktarı ile doğru orantılı; çözücü madde miktarı
ile ters orantılıdır.
Basınç E E E E K E =0
K
K
K
K
TB
DİKKAT
Emme Kuvveti = Osmotik Basınç - Turgor Basıncı Sitoplazmadaki su yüzdesi

Turgor basıncı bitkilere desteklik ve diklik sağlar. Stomaların açılıp kapanması, böcekçil bitkilerde ve küstüm otunda nasti ha-
reketinin sağlanması turgor basıncı etkisi ile gerçekleşir. Uzun süre susuz kalan bitkilerde turgor basıncı azalır ve bitki solar.

Hücre öz suyu ile aynı yoğunluğa sahip çözeltiler izotonik çözelti olarak bilinir. İzotonik çözelti içine konulan bir hücrenin
hacminde değişiklik olmaz. Çünkü hücre ve ortam arasında osmoz olayı ile birim zamanda yer değiştiren su molekülü sa-
yısı eşittir. Örneğin göz ve burun damlalarının izotonik olması, tedavi sırasında bu organlardaki hücrelerin plazmoliz veya
turgor olmasını engeller.

67
BİYOLOJİ - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 67