Page 68 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

OSMOZ

ÇÖZELTİ ÇEŞİTLERİ VE OSMOZA BAĞLI GERÇEKLEŞEN OLAYLAR
İzotonik Ortam: Yoğunluğu hücrenin sitoplazma yoğunluğuna eşit olan çözeltidir. Böyle bir ortamda hücre içi osmotik
basınç ile turgor basıncı birbirine eşit olduğundan emme kuvveti sıfırdır.
Hipertonik Ortam: Yoğunluğu hücrenin sitoplazma yoğunluğundan fazla olan çözeltidir. Bu tür ortamların osmotik basın-
cı yüksek olduğundan hücreler, su kaybeder ve büzülür; bu olaya plazmoliz denir. Plazmoliz, hücrenin turgor basıncını
azaltır; osmotik basıncını artırır.
Hipotonik Ortam: Yoğunluğu hücre yoğunluğundan az olan ortamlardır. Hipotonik ortamlarda hücreler su alarak şişer
ve turgor hâline geçer. Su kaybederek plazmoliz durumuna geçmiş bir hücre, hipotonik bir ortama konursa su alarak eski
hâline döner; bu olaya deplazmoliz denir.

Hücreler su kaybederek
plazmoliz olur.

İzotonik çökelti içinde hücreler
normal durumlarını korur.

Bitki hücreleri aşırı
miktarda su aldığında turgor
durumuna geçer.

KRİTİK BİLGİ
Bitki hücresinde hücre duvarı plazmoliz sırasında değişime uğramaz ancak hücre su kaybederek büzüleceğinden çeper
ile zar arasındaki mesafe artar.

Hücreler su kaybederek
plazmoliz olur.

İzotonik çökelti içinde hücreler
normal durumlarını korur.

Hücreler aşırı miktarda
su alarak şişer ve patlar,
hemoliz olur

DİKKAT

Hayvan hücreleri, hipotonik ortamda su alıp şiştiğinde hücre zarı içeri giren suyun basıncına dayanamaz ve parçalanır; bu
olaya hemoliz denir.

68 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT