Page 29 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

COĞRAFYA

KONU YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN HARİTALARA AKTARILMASI
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN HARİTALARA AKTARILMASI

Coğrafi Bilgi Sistemleri
• Mekânsal verileri elde etmek, depolamak, kontrol etmek, işlemek,
analiz etmek ve görüntülemek için kullanılan bir sistemdir.
• CBS’nin bileşenleri; temel olarak donanım (bilgisayar), yazılım (kul-
lanılan CBS programları), coğrafi veriler, yöntemler ve kullanıcıdır.
• Dünya üzerinde herhangi bir yerin farklı özelliğe sahip haritaları bu
yöntemle oluşturulabilir.

DİKKAT

CBS; ulaşım, turizm, savunma, sanayi, tarım, ormancılık, afet yönetimi gibi pek çok alanda kullanılmakta ve kullanımı
her geçen gün artmaktadır.

Uzaktan Algılama ve Mekânsal Verilerin Haritaya Aktarılması
• Atmosfere, uzaya veya yeryüzünden belirli uzaklıklara yerleştirilen platformlara monte edilmiş ölçüm aletleriyle yeryü-
zünde bulunan doğal ve yapay nesneler hakkında bilgi alma ve değerlendirme tekniğidir.

• Uzaktan algılama teknikleriyle elde edilen mekânsal veriler haritalara aktarılırken noktasal, çizgisel ve alansal olmak
üzere üç çeşit yöntem kullanılır.
➢ Evler, elektrik direkleri, volkanik dağlar ve otobüs durakları gibi veriler noktasal yöntemle gösterilebilir.
➢ Akarsular, fay hatları, sıradağlar ve yollar gibi veriler çizgisel yöntemle gösterilebilir.

➢ Ormanlar, göller, millî parklar ve denizler gibi veriler alansal yöntemle gösterilebilir.

Haritada Yer Şekillerinin Gösterimi

Kabartma Yöntemi
• Yeryüzü şekillerine ait kabartmaların yapılıp boyanması ile elde edilen
üç boyutlu haritalardır.
• Yatay ve dikey olmak üzere iki tip ölçeğin kullanıldığı bu yöntemde yer-
yüzü şekilleri gerçeğe en yakın şekilde gösterilir.

Renklendirme Yöntemi
• Yeryüzü şekillerine ait yükselti basamakları renklerle gösterilir.

• Yükseltisi deniz seviyesine yakın yerler yeşil, yükseltinin arttığı yerler
sarı, turuncu, kahverengi ve bu renklerin tonları ile gösterilir.
• Buzullar ve kalıcı karlar beyaz renk ile gösterilir.
• Su kaynakları mavi renkle gösterilir. Mavi renk koyulaştıkça derinlik artar.

DİKKAT
Renklendirme yöntemiyle hazırlanan haritalarda renkler, ova ve plato gibi yer şekillerini değil sadece yükseltiyi gösterir.

COĞRAFYA - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 29