Page 120 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 120
ELEKTRİK ENERJİSİ, ELEKTRİKSEL GÜÇ VE LAMBA PARLAKLIKLARI
Elektrikli Aletler Güç (kW) Kullanım Süresi (saat) Tüketilen Enerji (kWh)
Buzdolabı 0,3 24 7,2
Elektrikli Fırın 2,0 1 2,0
Klima 1,5 4 6,0
Çamaşır Makinesi 0,5 2 1,0
Televizyon 0,1 5 0,5
Elektrikli Süpürge 0,6 1 0,6
Bilgisayar 0,3 8 2,4
LAMBALARIN PARLAKLIĞI NELERE BAĞLIDIR?
Elektrik devrelerinde kullanılan lambaların parlaklığı lambanın gücüyle doğru orantılıdır.
V 2
2
P = I · R, P = formülleri yardımıyla devrelerdeki lambaların parlaklıkları kıyaslanabilir.
R
Özdeş lambalardan oluşan şekildeki devrede, lambaların
K Paralel bağlı dirençleri eşit olduğu için lamba parlaklıklarını kıyaslayabil-
I
2
mek için P = I · R formülünden yararlanalım. R değerleri
2I M her lamba için aynı olduğundan lambalardan geçen akım
değerleri ile kıyaslama yapılır. Paralel bağlı K ve L lambala-
L rının potansiyel farkları ve dirençleri eşit olduğundan üzerin-
I
den geçen akımlarda eşittir. Dolayısıyla parlaklıkları eşittir.
K ve L lambalarının üzerinden gelen akım M lambasının
olduğu kolda birleşip, M lambasının üzerinden geçtiklerin-
de, M lambasından daha fazla akım geçer. Dolayısıyla en
parlak M lambası yanar.
İç direnci önemsiz özdeş üreteçler ve özdeş K, L, M lamba-
larıyla Şekil I’deki devre Şekil II'deki devreye dönüştürülün-
K V ce lambaların parlaklık değişimlerini incelemek için,
V K 2
P = V bağıntısından yararlanırsak lambaların dirençleri
L R
V L M eşit olduğundan sadece potansiyel farklarına bakarak lam-
ba parlaklıklarındaki değişimleri bulabiliriz.
M
V
Şekil I'deki lambalar ve üreteç birbirlerine paralel bağlı ol-
duğundan, potansiyel farkları aynı ve üretecin potansiye-
line eşittir. Şekil II'deki devrede K lambası ile üreteç aynı
noktalara arasında ve birbirlerine paralel bağlı olduğu için
V V
K lambasının potansiyeli üretecin potansiyeline eşittir. Öz-
Şekil I Şekil II deş L ve M lambalarının bağlı olduğu kolun potansiyeli pilin
potansiyeli eşit olduğundan, lambalar potansiyeli eşit olarak
bölüşürler.
Lamba İlk Potansiyel Son Potansiyel Parlaklık
K V V Değişmez
L V V/2 Azalır
M V V/2 Azalır
120 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - TYT
