Page 51 - Konu Özetleri TYT Fizik

ENERJİ KORUNUMU

ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ
İnsanların yaşamı enerji dönüşümlerine bağlıdır. Günlük hayatta farkında olmasak da birçok enerji dönüşümü yaşanmak-
tadır. Kullandığımız elektrik enerjisinin ısı, ışık ve ses gibi enerji türlerine dönüşmesi veya güneş enerjisinin ısı, elektrik ve
ışık gibi enerji türlerine dönüşümü örnek olarak verilebilir.

Elektrik enerjisinin ısı enerjisine Güneş enerjisinin ve elektrik ener- Elektrik enerjisinin ses
dönüşmesi jisinin ışık enerjisine dönüşmesi enerjisine dönüşmesi

Potansiyel Enerji Kinetik Enerji
v

3v C

D
B
2v

4v 3v

Yer
A E
Kinetik Enerji Kinetik Enerji
Şekildeki bisikletli sürücü yer seviyesindeki A noktasından 4v hız büyüklüğü ile tepelik yola girip pedal çevirmeden B, C ve D nokta-
larından geçerek A ile aynı seviyedeki E noktasında 3v hıza sahip oluyor. Yol boyunca oluşan enerji dönüşümleri aşağıdaki gibidir.
• A noktasında bisikletli sadece kinetik enerjiye sahiptir.
• Tepe noktasına tırmanırken B noktasında hem kinetik hem de potansiyel enerjiye sahiptir.
• Tepe noktasına geldiğinde hem kinetik hem de potansiyel enerjiye sahiptir.
• Tepe noktasına geldiğinde bisikletli dursaydı sadece potansiyel enerjiye sahip olurdu.
• Tepe noktasından D noktasına geldiğinde bisikletli hem kinetik hem de potansiyel enerjiye sahiptir.
• Bisikletli tepe noktasından yatay düzlemdeki E noktasına geldiğinde sadece kinetik enerjiye sahip olur.
Bisikletli yataydaki A noktasından C tepe noktasına çıkarken hızı azaldığından kinetik enerjisi azalmış, yataya göre yük-
sekliği arttığından potansiyel enerjisi artmıştır.
Bisikletlinin C tepe noktasında potansiyel enerjisi maksimumdur.
Bisikletli, C tepe noktasından yataydaki E noktasına inerken hızı arttığından kinetik enerjisi artmış, yataya göre yüksekliği
azaldığından potansiyel enerjisi azalmıştır.
Bisikletlinin aynı seviyede bulunan A ve E noktalarından farklı hız büyüklükleri ile geçmesi, yolda sürtünmeden dolayı
enerjisinin bir kısmının ısıya dönüşmesi ile açıklanabilir.

ENERJİNİN KORUNUMU
Sürtünmenin ihmal edildiği sistemlerde mekanik enerji korunur. Yani kinetik enerji potansiyel enerjiye, potansiyel enerjide
kinetik enerjiye dönüşür.
Enerji dönüşümü kinetik ve potansiyel enerji arasında olur. Sistemde sürtünme olsa da sistem içerisinde baştaki enerji
farklı enerji türlerine dönüşür fakat toplam enerji miktarı hep aynı kalmaktadır.

FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 51