Page 8 - Bilgi Okuryazarlığı Becerileri Etkinlik Kitabı

BILGI 1. KONU
OKURYAZARLIĞI

BİLGİ İHTİYACI

“Gelecekte, cahil olarak tanımlanan kişiler, okuma-yazma bilmeyenler
değil bilgiye nasıl ulaşılacağını bilmeyenler olacaktır.”

Alvin Toffler

Ne Kadar Kolay Aldatılabiliyoruz?
Greater Idobo Falls Bilim Fuarı’nda projesiyle katılan
bir lise öğrencisi, fuarı izlemeye gelenlere hazırladığı
projeyi imzalamaya davet eder. Lise öğrencisi "dihyd-
rogenmonokside" adlı maddenin kullanımının tü-
müyle yasaklanmasını, buna imkân bulunamaması
durumunda ise maddenin çok sıkı bir biçimde denet-
lenmesini ister. Aynı zamanda söz konusu maddenin
zararlarını da duvarlara astığı afişle açıklar. Bu madde;
1. Yoğun terlemelere ve kusmalara neden olabilir.

2. Doğaya büyük zararlar veren asit yağmurlarının
ana unsurudur.

3. Gaz biçimine dönüşmüş durumuyla çok ciddi
yanıklara neden olabilir. Görsel 1.1: Bilgi ve doğru bilgi ihtiyacı

4. Kazara solunması, ciğerlere dolması, ölüme yol açar.
5. Erozyonun önemli bir nedenidir.
6. Otomobil frenlerinin etkinliğini azaltır. Linke
ulaşmak
7. Ölümcül kanser tümörlerinin tümünün içinde bulunduğu saptanmıştır. için
karekodu
Hatta http://www.dhmo.org/facts.html sitesi üzerinden propaganda yapar. okutunuz.
ABD'nin California eyaleti Aliso Viejo kasabası belediye yetkilileri, ''dihidrojen monoksit'' kullanılarak imal edilen
köpük kahve bardaklarını, tehlikeli kimyasal maddeden yapıldıkları gerekçesiyle yasaklama kararı alırlar. Bele-
diye meclisi kararında yasaklamaya, ''söz konusu bardakların insan sağlığını tehdit eden maddeden yapıldıkla-
rını'' gerekçe gösterir.
Bir saat içinde tam 50 bilim fuarı meraklısı, lise öğrencisinin kampanya açtığı bölümü gezer. 43 kişi, bu madde-
nin yasaklanması isteğini şiddetle desteklediklerini belirtir. Altı kişi kararsız kalır.
Yalnızca bir kişi, yasaklanması istenen "dihydrogenmonokside"in H O olduğunu, yani hayatın can damarı "su"-
2
dan başka bir şey olmadığını söyler. Lise öğrencisinin bu projesi, "Ne Kadar Kolay Aldatılabiliyoruz" konulu
yarışmanın birincisi ilan edilir. Daha sonra lise öğrencisi amacını şöyle açıklar: "Bilimsel kavram ve cümlelerle
kişilerin nasıl yanlış şartlandırılabildiklerini göstermek istedim."

Dihydrogen Monoxide nedir? Onunla ilgili bazı tehlikeler nelerdir? Propaganda yapılan bu sitedeki bilgileri
okuduğunuzda, DHMO'nun gerçekten tehlikeli bir madde olduğu görülür. Bu sayfada yer alan her şey tama-
men doğrudur: Gerçekten de DHMO'nun küçük bir miktarı bile bir kişiyi öldürebilir, asit yağmurunun en önemli
unsurudur ve gaz halindeyken de önemli yanıklara neden olabilir. Bununla birlikte sitenin kasten göz ardı ettiği
şey, DHMO'nun insan hayatının vazgeçilmezi olan suyun bilimsel adı olduğudur. Bu sitenin amacı insanların
hiç yalan söylemeden nasıl yanıltılabileceğini (örneklerle) onlara göstermektir. Bu, internette bilgi ararken aklı-
nızdan hiç çıkarmamanız gereken önemli bir şeydir. Çoğu internet sitesi çok da objektif olmayabilir ve önemli
detayları yok sayarak, belirli bir amacı gerçekleştirmek üzere sizi yanıltmaya çalışabilirler.

8