Page 10 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

A dalet Ağaoğlu
ADALET AĞAOĞLU

(1929-2020)

Hayatı ve Eserleri

Ankara’nın Nallıhan ilçesinde dünyaya gelmiştir. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirmiştir. Resmî adı olan Fatma İnayet’i mahkeme kararıyla
değiştirmiştir. Ankara Radyosunda ve TRT’de çeşitli görevlerde bulunmuştur. 1970 yılından sonra
sadece yazarlıkla meşgul olmuştur. Oyun ve roman tercümeleri yapmıştır. Eserlerinde Parker Quinck
(Parkır Kuink), Remüs Telada (Remüs Telada), Adalet Sümer, Adalet Ağaoğlu isimlerini kullanmıştır.
Radyo ve tiyatro oyunu, roman, öykü, anı ve deneme türünde eserler vermiştir. Eserlerinden bazıları
Almanca, İngilizce, Slovakça ve Bulgarcaya çevrilmiştir. 2020 yılında İstanbul’da hayatını kaybetmiştir.

Ölmeye Yatmak, Bir Düğün Gecesi, Fikrimin İnce Gülü roman; Yüksek Gerilim öykü, Yaşamak tiyatro, Üç
Oyun, Göç Temizliği anı eserlerinden bazılarıdır.

Türkçeye Katkıları

• Dilin çok sesli kullanımlarını savunmuş, anlatımda İşte o zaman, kendimden başka
tekdüzeliğe karşı çıkmıştır. Anlatımı çeşitlendirmek, hiçbir yere ait olmadığımı,
farklı tekniklerle dilin imkânlarını eserlerine yansıtmak bir anayurdum varsa onun
için sürekli bir arayış içinde olmuştur. da sadece yazdığım dil
olduğunu müthiş bir eziklik,
• Eserlerinde konunun ve kahramanların özelliklerine göre büyük bir gururla algıladım.
dil kullanımlarında çeşitlilik sağlamıştır. Argodan yöresel Bu bende Sergey'in henüz
ağızlara, yüksek eğitimlilerin konuşma tarzından sıradan bilmediği bir özgürlük
insanların diline kadar Türkçenin bütün renklerini duygusu uyandırdı. Ancak,
eserlerine yansıtmaya çalışmıştır. bu özgürlüğü ne yapacağımı

• Öz Türkçecilikle ilgili ılımlı bir yaklaşımı benimseyen bilmiyordum. Bu öyle yeni bir
yazar, bu anlayışa uygun eserler vermiştir. Türkçe sorundu ki, tutkuyla peşinden
olmadıkları anlaşılmayacak derecede dile yerleşen kovaladığım şeyi, kimseyi
ve Türkçede karşılığı bulunmayan yabancı kelimeleri o curcunada yakalamam
kullanmakta sorun görmemiştir. Bununla birlikte yabancı büsbütün güçleşiyordu.
kelimelerin karşılığı olarak türetilen ve kabul gören Saçmalık neredeyse ruhumu
kelimeleri de eserlerinde kullanmıştır. ezmiş, aklım ununu eleyip
eleğini duvara asmak için
• Çoğu zaman dili zenginleştirecek yeni kelime ve ifade can atıyor, ama tuhaf işte,
arayışı içinde olmuştur.
her zamandan daha canlıyım,
• Bir çevirmen olarak da dil üzerine düşünmüş; bir iştahım yerinde, geride kalan
ifadenin, deyimin, atasözünün Türkçedeki karşılıklarını tek yurda, yazdığım dile âşığım,
bulma ve bunu çeviriye uygun şekilde yansıtma gayreti onda her gün yeni yetenekler,
içinde olmuştur. tarif edilmemiş güzellikler
buluyorum. Bütün bunlar da
• Roman dilinde yeterince ele alınmadığını düşündüğü
dil yapılarını eserlerinde kullanmak için özel bir çaba ruhumla bedenimi amansız bir
içinde olmuştur. Örneğin gelecek zaman çekimine dikkat kavganın içine sürüyor.
çekmek için Gece Hayatım isimli bir kitap yazmıştır. (Romantik Bir Viyana Yazı)

8 Türkçeyi Etkili Kullananlar