Page 107 - Tarih Sınıf İçi Değerlendirme Öğretmen Rehber Kitabı

ÖĞRETMEN REHBER KİTABI

SINIF İÇİ DEĞERLENDİRME ÖRNEĞİ 14

DERS TARİH

SINIF 10

ÜNİTE Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni

KONU Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Çifthane Sistemi

KAZANIM 10.7.3. Osmanlı ekonomik sistemi içerisinde tarımsal üretimin önemini fark eder.

Kazanım Açıklaması Osmanlı Devleti’nde devletin toprak üzerindeki mülkiyeti ve çifthane sisteminin,
zirai üretimin sürdürülmesindeki rolüne değinilir.

KAZANIMIN Anlama
BİLİŞSEL DÜZEYİ
ÖNERİLEN SÜRE 5 ay
ÖLÇME ARACI Proje
PROJENİN İÇERİĞİ
Öğrencilerden;

• Ilk olarak Osmanlı toprak sisteminin gelişmesinde rol oynayan etkenlerin orta-
ya konması; bu maksatla eski Türk geleneklerinin (örf), Islam hukukunun (şer’i
hukuk) ve Osmanlı’dan önceki Türk Islam devletleriyle çevre devlet ve uygar-
lıkların etkisinin araştırılması beklenmektedir.
• Ikinci olarak Osmanlı’da kullanım ve mülkiyet esaslarına göre toprağı oluşturan
bölümlerin incelenmesi, bu maksatla aşağıdaki soruların yanıtlanması beklen-
mektedir:
➢ Miri arazi nedir? Miri arazinin özellikleri nelerdir? Miri arazinin bölümleri ne-
lerdir?
➢ Mülk arazi nedir? Mülk arazinin özellikleri nelerdir? Mülk Arazinin bölümleri
nelerdir?
ÖĞRENCİDEN
BEKLENEN ➢ Vakıf arazi nedir? Vakıf arazinin gelirlerinden hangi alanlarda faydalanılmış-
tır?

• Üçüncü olarak çifthane sistemiyle ilgili araştırma yapılması beklenir. Bu mak-
satla
➢ Çifthane sistemiyle miri toprakların işletilmesi arasındaki ilişki,
➢ Arazilerin boş kalmaması ve tarımsal üretimde sürekliliğin sağlanmasında
çifthane sisteminin katkısı incelenmelidir.
• Dördüncü olarak Osmanlı Devleti’nde tarım gelirlerinin toplanma usulleri (ta-
rımdan alınan vergiler) ve tarım vergilerinin (öşür, haraç, çift resmi, ispenç, çiftbo-
zan, iltizam vb.) nasıl değerlendirildiğiyle ilgili aştırma yapılması beklenir.

• Son olarak Osmanlı Devleti’nde mülkiyet ve kullanım esaslarına göre toprak
çeşitlerini, topraktan alınan vergileri ve bu vergilerin kullanıldığı alanları ilgili
toprak türüyle bağlantılı bir şekilde gösteren poster yapılması beklenir.

107