Page 20 - Sosyal Bilimlerde Araştırma Rehberi

ARAŞTIRMA RAPORUNUN YAPISI VE İÇERİĞİ

3.5. Bulgular
Bu kısım, araştırma kapsamında toplanan verinin özelliklerini ve istatistiksel analiz sonuçlarını içerir. Bulgular herkesin anlayabileceği
ve sıkılmadan okuyabileceği bir anlatımla mümkün olduğunca kısa tutularak ele alınmalıdır. Bu bölümde yer alan verilerin tümü araş-
tırmacı tarafından elde edilmiş olmalıdır. Aynı konuda yapılmış başka bir araştırmanın bulgularını kendi araştırmanız ile karşılaştırma
ihtiyacı duyduğunuz takdirde bunu tartışma bölümünde yapmak daha doğru olacaktır.

Bulgular, tartışma ve sonuç kısmını destekleyecek şekilde ayrıntılara girmeden raporlanmalıdır.
✓ Araştırmacının beklentileriyle tutarlı olan ya da olmayan tüm bulgulara değinilmelidir.

✓ Gerekli görülen analizler tablo ya da grafik olarak da sunulabilir.

✓ Bulguları anlaşılır kılmak adına etki büyüklüğü, güven aralığı gibi değerlere yer verilebilir.

✓ Kullanılan istatistiksel yöntemlerin kaynakları yazılmalıdır.
Bulgu örneği:

BULGULAR
Araştırmaya 438 kadın (%57.4) ve 325 erkek (%42.6) öğrenci olmak üzere toplam 763 kişi katılmıştır. Katılımcıların yaşları 18 ile
28 arasında değişmekte olup ortalaması 20 yaş (ss 1.94) olarak gerçekleşmiş, aylık harcamaları ise 150 TL ile 2500 TL arasında
değişmekte olup ortalaması 788 TL (ss 453.56) olarak hesaplanmıştır. Katılımcıların sosyal medya platformları ile ilgili görüşleri
incelendiğinde; öğrencilerin günde 1 ile 15 saat arasında sosyal medyada zaman geçirdikleri ve günde ortalama 4 saat 16 dakika
(ss 2.52) sosyal medyada bulundukları görülmüştür. En sık kullanılan sosyal medya hesapları incelendiğinde; sırayla Instagram
(527 kişi, %69.1), Youtube (120 kişi, %15.7), Twitter (46 kişi, %6), Facebook (41 kişi, %5.4), Tumblr, Google ve Bundle gibi diğer
(29 kişi, %3.8) sosyal medya hesaplarını kullandıkları görülmüştür. Haberlerin ise sırasıyla Instagram (377 kişi, %49.4), Twitter
(148 kişi, %19.4), Youtube (112 kişi, %14.7), Google, Bundle, memurlar.net gibi diğer (71 kişi, %9.3) ve Facebook (55 kişi, %7.2)
üzerinden alındığı tespit edilmiştir. Buradan hareketle Instagram’ın hem en sık kullanılan hem de en sık haber alınan sosyal medya
kaynağı olduğu görülmüştür.

(…) Buna göre, katılımcıların sosyal medyayı en çok eğlence, iletişim ve gündemi takip etme amacıyla kullandıkları, en az ise
kişilere ulaşmak, kişisel sunum ve bilgi paylaşmak ve insanları daha iyi tanımak için kullandıkları tespit edilmiştir (Çömlekçi ve
Başol, 2019, s. 179-180).

3.6. Tartışma

Elde edilen bulguların değerlendirildiği bölümdür. Elde edilen verilerin araştırmanın ele aldığı problem çerçevesinde ne anlam ifade
ettiği ortaya konulur. Veriler yeterince işlenip, yorumlanıp anlamlı çıktılara dönüşmezse yapılanlar sadece teknik bir iş düzeyinde
kalır. Verilerin yorumlanmasında araştırmacının bilgi birikimi ve uzmanlık derecesi yanında konuyla ilgili kaynakları incelemiş olması
önemlidir.
Tartışma bölümünün kısa ve açık olduğu durumlarda, bulgular ve tartışma bölümlerinin birleştirilmesi mümkündür. Bu durumda,
bölüm başlığı da “Bulgular ve Tartışma” ya da “Bulgular ve Sonuçlar” olarak değiştirilmelidir.

Tartışma bölümünde ilk olarak hipotezlerin desteklenip desteklenmediğine ilişkin bilgi verilir ve desteklenmeyen hipotezler için gerekli
değerlendirmeler literatürdeki bilgiler kullanılarak yapılır. Ortaya çıkan bulgular literatürde aynı konuda daha önce ortaya çıkmış araş-
tırma bulguları ile ilişkilendirilerek yorumlanır ve tartışılır. Elde edilen bulguların literatür ile ortak ve farklılaşan yönleri vurgulanır. Li-
teratür taramasından elde edilen araştırma bulgularından farklı bir sonuç bulunduğu takdirde bunun mutlaka olası nedenleri üzerinde
durulmalıdır. Araştırmacı tarafından öngörülemeyen sonuçlar ortaya çıktığında araştırmacı tarafından yeni sorular gündeme gelebilir.
Bulguların kuramsal ve pratik katkıları belirtilir ve iyileştirilecek yönleri üzerinde durulur.
İyi bir tartışma bölümünde hangi bilgiler bulunmalıdır?

✓ Yaptığım araştırma, ele aldığım problemi çözümlememe nasıl yardımcı oldu?

✓ Araştırma bulgularım ne tür kuramsal ve pratik doğurgular oluşturdu?
✓ Araştırma sonunda çözümlenemeyen sorular oluştu mu? Yeni sorular üretildi mi?

✓ Bulgularım bilime nasıl bir katkı sağladı?

20