Page 127 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

Atatürk için ata sporlarının yeri çok ayrıydı. Yiğitlik, mertlik ve alçak gönüllülük duygularını içinde Mustafa Kemal Atatürk ve Güreş
barındıran güreşe, çevikliğin ve atikliğin sergilendiği biniciliğe, beceriyi, kabiliyeti ve hâkimiyeti temsil
eden okçuluğa ve ciride özel önem vermiştir. Bu sporların yaşanarak ve yaşatılarak devam ettirilmesine Atatürk, Türk milletinin bağlı bulunduğu değerler sistemini benimsemiş, onları içinde yaşatmış,
ve Türk sporcularının bu sporlardaki kabiliyetlerini ulusal ve uluslararası alanda sergilemelerine ayrı bir onlarla bütünleşmiştir. Bu değerler içerisinde millî bir zihniyetle kendini yetiştirmiş olan Atatürk, ata spo-
özen göstermiştir. rumuz olan güreş ve güreşçilerle yakından ilgilenmiş, her Türk kumandanı gibi güreşi sevmiş ve güreşçi-
Atatürk’ün özellikle yaptığı üç spor vardı. Bunlardan ilki askerlik yıllarında başladığı ve ömrünün leri korumuştur.
son yıllarına kadar fırsat buldukça devam ettiği binicilik sporuydu. Diğerleri de yazları İstanbul’a geldi- Atatürk’ün en sevdiği spor, kuvvet ve zekâ oyunu olarak tanımladığı güreştir. Türk milletinin do-
ğinde sürekli olarak yaptığı yüzme ve kürek sporlarıydı. İstanbul’a her geldiğinde sık sık denize girerek ğuştan gelen bir içgüdüyle spora yatkınlığına atıfta bulunan Atatürk, henüz yürümeye başlayan çocuk-
yüzer, sandalla açılarak bol bol kürek çekerdi (Görsel 5.6).
ları bile harman yerlerinde güreşirken görmenin mümkün olduğunu söyleyerek güreş ile millî kültür
arasındaki bağa işaret etmiştir. Bu sporla uğraşanları, güven ve mutluluk aşılayan birer abide olarak gör-
müştür.
Cumhuriyet’ten sonra zamanın idarecileri, millî bünyemize uymayan grekoromen stil güreşin
gelişimi için yoğun çaba harcıyorlardı. Atatürk 9 Mart 1938’de Ankara Halkevinde yapılan güreşleri baş-
tan sona kadar seyretmiş ve idarecilere şu direktifte bulunmuştur. “Güreşleri seyrettim. Bu grekoromen
stil bizim millî bünyemizin stili değildir. Siz, gençleri daha fazla serbest stil güreşte çalıştırınız. Neticeyi
göreceksiniz.” Bu direktifle ülkemizde serbest stile yönelme faaliyetleri başlar ve ilk Türkiye serbest güreş
şampiyonası, o sene içinde tertip edilir.
Müsabakalar sırasında güreşçilerin ha-
talarını ve taktiklerini sezecek kadar güreşten
iyi anlayan Atatürk, 1933’teki Türkiye-İtalya millî
güreş karşılaşmaları sırasında Türk güreşçileri
arasında yer alan Arabacı İsmail’i, İtalyanların
ünlü güreşçisi Fidere Lombardi’yi (Fidere Lom-
Görsel 5.6: İstanbul Florya (7 Temmuz 1835) bardi) yenen Saim Arıkan’ı ve ağır sıklet şam-
piyonu olan Çoban Mehmet’i müsabakaların
“Benim en çok sevdiğim spor, güreştir.” diyerek güreşi çok sevdiğini her yerde vurgulayan Ata-
türk, “Türk milleti anadan doğma sporcudur. Henüz yürümeye başlayan köy çocuklarını bile harman yapıldığı Maksim Salonu’na giderek bizzat des-
yerinde güreşirken görürsünüz.” sözü ile de güreş sporunun Türklerin ata sporu olduğuna işaret etmiş- teklemiş ve onlar için tezahüratta bulunmuştur
(Görsel 5.8.).
tir. Türk gençlerinin havacılık sporu ile de ilgilenmelerini isteyen Atatürk, “İstikbal göklerdedir.” sözüyle
gençlerin bu spora yönelmelerini sağlamak istemiştir (Görsel 5.7). Görsel 5.8: Çoban Mehmet
1938 yılının ilk aylarında rahatsızlık emarelerinin artmasına rağmen Ankara Halkevinde düzen-
lenen güreş müsabakalarını izlemesi, Atatürk’ün bu spor dalına özel bir ilgi duyduğuna önemli bir kanıt
teşkil etmektedir. Buna ek olarak Çankaya’ya davet edilen misafirler, Atatürk’ün muhafaza erlerini sık sık
çağırtarak onları boylarına ve ağırlıklarına göre güreştirdiğine ve kendisinin de bu müsabakalara bizzat
hakemlik yaptığına şahit olmuşlardır. Bazen kendisinin de bizzat bu güreşlere iştirak ettiği, özellikle ya-
kın arkadaşları ile güreşe tutuştuğu da bilinmektedir. Ayrıca Cevat Abbas Gürer’in belirttiğine göre 1936
yılı ilkbaharında Ankara’da Orman Çiftliği gezisi sırasında kendisini tanımayan bir işçiyle giriştiği kısa bir
sohbetin ardından güreşe tutuşacak kadar güreşe meraklı ve halk ile sporu kaynaştıran bir liderdi.

Esas olan, bütün yaştaki Türkler için beden eğitimi sağlamaktır.
M. KEMAL ATATÜRK

3. ETKİNLİK

Görsel 5.7: Atatürk’ün Eskişehir 1. Tayyare Alayını ve Okulunu ziyareti (9 Haziran 1936) SUNUM YAPIYORUM
Atatürk; kalkınmanın, büyümenin ve müreffeh bir toplum olmanın çalışmaktan geçtiğine ina- Mustafa Kemal Atatürk’ün sporcular ile ilgili anılarını araştırınız. Edindiğiniz bilgilerle bir slayt
nıyordu. Çalışmanın ve gayret etmenin ancak sağlıklı bir bünye ile olacağını da çok iyi bilmekteydi. Ona hazırlayıp sınıfta arkadaşlarınıza sunum yapınız.
göre sağlıklı ve zinde bir toplum yetiştirmek için de spora ihtiyaç vardı.

124 CUMHURİYET DÖNEMİNDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR CUMHURİYET DÖNEMİNDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR 125