Page 20 - BİSİKLET

Starley’in Bicyole’ını İngiltere’de eşit tekerlekli, komple kadrolu, bilyeli
ve milli bisikletlerle ortadan katlanan portatif bisikletlerin yapılması
izlemiştir.

1874’te zincirle işleyen ilk aracı
H. J. Lawson (H. J. Lavsın) yapmıştır.
H. J. Lawson, büyük ayna dişlisin-
deki hareketin bir zincir yardımıy-
la arka tekere aktarıldığı bisikleti
geliştirmiştir. Öndeki büyük dişlinin
pedalla bir defa döndürülmesi, ar-
kadaki küçük dişlinin birkaç defa
dönmesini sağlar (Görsel 1.10.).
Aracın orta boydaki tekerleklerinin
çapları eşitlenmiştir. Bu araç, bazı
değişiklikler yapılarak günümüze
Görsel 1.10. H.J. Lawson’ın zincirli bisikleti kadar gelmiştir. Bugün pist bisikleti
olarak hâlâ kullanılmaktadır.

“Güvenli bisiklet” adını alan bu
araç denge, fren ve binme kolaylı-
ğı açısından, büyük ön tekerli alı-
şılmış bisikletlere oranla belirgin
üstünlüklere sahipti (Görsel 1.11.).
Önceki bisikletler birkaç yıl daha
kullanımda kaldıysa da daha sonra
yerini Lawson’ın güvenli bisikletle-
rine bıraktı.

1880’lerde zincir ve vites sis-
teminin geliştirilmesi ile bisiklet
sektöründe büyük bir ilerleme
kaydedilmiştir. 19. yüzyılın çukur-
lu ve engebeli yollarında, tahta
tekerlekli Velocipede’le dolaşmak
Görsel 1.11. Lawson’ın güvenlikli bisikleti oldukça zordu. Bunun için 1888 yı-
lında J.B.Dunlop (J. B. Danlıp) adında
bir İngiliz, tekerlekte içi boş şişme
lastiği kulanarak Velocipede’i sarsıntılı bir taşıt olmaktan çıkarmış, ra-
hat ve kullanışlı bir hâle getirmiştir. Bu yenilikle eski tarz bisikletlerin
üretimine son verilmiştir.
Düşünelim
Tartışalım Velocipede’in arka dişlisi sabit olduğu için arka tekerler, ayna dişli-

sinin yardımıyla dönerken pedallar da onlarla birlikte dönmekteydi. Bu
Bisikletin zincir ve vites durumda insanların yokuş aşağı inerken bile pedal çevirmesi gerek-
sistemlerini, fizik dersin- mekteydi. Bu da zamanla serbest dişli fikrinin doğmasını sağlamıştır.
deki hareket ve kuvvet Bu fikrin uygulaması 1869’da Paris’te düzenlenen ilk bisiklet sergisinde
kavramları ile ilişkilen- görülmüştür. Bu sergide tekerleği pedaldan bağımsız dönebilen bisiklet
direbilir misiniz? örnekleri görülmüştür.

8