Page 159 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 2.
ADIM
Öğretici Metinler - 2

1. Edebiyatımızda gezi yazısı dendiği anda herkesin aklı- 4. Daha önce yazılmış olan eserlerden yararlanılarak ortaya
na Evliya Çelebi’nin Seyahatnâme’si gelir. Reşat Nuri’nin çıkarılan; matematik, coğrafya ve kartografya konularına
I yer verilen esere, konularla ilgili şekiller ve haritalar da kon-
Anadolu Notları ve Falih Rıfkı’nın Bizim Akdeniz, Denizaşırı muştur. Dünyayı kıtalara ayırarak ülkeleri belli bir sıralama
II III izleyerek anlatır. Eserde yer verilen konu başlıklarını şu şe-
ve İsmail Habib Sevük’ün Tuna’dan Batıya, Yurttan Yazılar kilde toparlamak mümkündür: Arzın Küre Oluşu, Felekler ve
IV Unsurlar, Kutuplar ve Daireler, Medarlar ve Mıntıkalar, Hakiki
adlı eserlerini ile Melih Cevdet Anday’ın Düşsem Yollara İklimler, Tul ve Arz Daireleri, Mevki Tayini, Mesafe Ölçüleri
V ve Mikyaslar, Cihetler ve Rüzgârlar, Kara ve Deniz Haritaları,
Yollara’sını unutmamalıyız. Kara Haritalarının Yapılmasındaki Güçlükler.
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden
bilgi verilmiştir? hangisidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) Kitâb-ı Bahriye - Pîrî Reis

B) Cihannümâ - Kâtip Çelebi
C) Fransa Seyahatnâmesi - Yirmisekiz Çelebi Mehmet
D) Seyahatnâme - Evliya Çelebi
2. (I) Bulunabilen en eski mektup örnekleri Mısır firavunları-
E) Avrupa Seyahatnâmesi - Mustafa Sait Bey
na ve Hititlere aittir. (II) İslamiyet’i yaymak amacıyla Hz.
Muhammed’in Mısır, Habeşistan ve Bizans hükümdarla-
rına gönderdiği mektuplar türün bilinen örneklerindendir.
5. Gazeteci ve politikacı kimliği olan Hüseyin Cahit Yalçın’ın
(III) Türkler, Anadolu’ya gelmeden önce mektup türünü kul-
aynı zamanda İttihat ve Terakki Partisi üyesi hatta partinin
lanmışlardır. (IV) Uygur prenslerinin yazdığı mektuplar bu tü-
sözcüsü olması,---- adlı anı kitabının değerini daha da artı-
rün Türk tarihindeki ilk örneklerindendir. (V) XVI. yüzyıl divan
rır. Odaklandığı başlıca konular arasında İttihat ve Terakki
şairi Fuzûlî’nin Hadîkatü’s-Süedâ adlı eseri mektup türünün
Partisi’nin idealizmi, eski ve yeni çatışmaları, reform deneme-
tanınmış örneklerindendir.
leri, azınlıkların yıkıcı faaliyetleri, parti kavgaları, iç isyanlar,
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde mek- Balkan ve Birinci Dünya Savaşlarında Osmanlı politikası yer
tup türü ile ilgili bilgi yanlışı vardır? alır.
A) I B) II C) III D) IV E) V
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Edebî Hatıralar B) Siyasal Anılar
3. Türkçe yazılan ilk gezi kitabı, ---- adlı eserdir. Eser Portekizlilere C) Saray ve Ötesi D) Matbuat Hatıraları
karşı savaşırken Hint Okyanusu’nda fırtınaya yakalanıp
E) Bir Acı Hikâye
Gücerat’ta karaya çıkan yazarın Hindistan, Afganistan, Buhara
ve Maveraünnehir yoluyla Edirne’ye dönüşü sırasında başın-
dan geçen serüvenleri anlatır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi 6. Refik Halit Karay, eserinde insanı Abdülaziz, II. Abdülhamit
getirilmelidir? dönemlerinin ve Cumhuriyet’in ilk yıllarının İstanbul’una götü-
rüyor; yemek sofralarından, ramazanlardan, insan ilişkilerine
A) Mir’âtü’l Memâlik
kadar toplumun gelenek görenek ve yaşayış değişikliklerini
B) Cihannümâ
gözlemleyerek anlatırken yakın tarihin gündelik olaylarını,
C) Tarih-i Seyyah renkli ve mizahi bir üslupla göz önüne seriyor.
D) Fransa Sefaretnâmesi
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
E) Acâibü’l Letâif
A) Üç Nesil Üç Hayat B) Boğaziçi Yalıları
C) Mor Salkımlı Ev D) Memleket Hikâyeleri
E) Bizim Yokuş

157