Page 95 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 3.
ADIM
1940 Sonrası Türk Şiiri - Türk Dünyası Şiiri - 1

1. Aşağıda verilen şiir görüşlerinden hangisi karşısında ve- 3. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın âşık tarzı şiir gelene-
rilen şaire ait olamaz? ğini devam ettiren sanatçılarındandır. Saz çalmayan sanatçı-
nın birçok şiirinde hicvedici özelliklere rastlanır. Onun “sev-
A) Necip Fazıl Kısakürek: Allah’ı sır ve güzellik yolunda arama
gi” şiirleri de birçok kesim tarafından sevilmiştir. Şiirlerinin
işi.
çoğu bestelenmiştir. Mihriban şiiri bunlardan biridir. Hasan’a
B) Ahmet Hâşim: Sıkı bir defne ormanının ortasına bırakı- Mektuplar adlı şiir kitabı yoğun ilgi gören sanatçı, 2012’de
lan bal dolu fağfur kavanoz gibi mana, şiirin yaprakları aramızdan ayrılmıştır.
içinde gizlenerek her göze görünmez ve yalnız hayalat
ve kelime kafilelerini, vızıltılı anlar gibi haricen etrafında Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
uçuşturur.
A) Abdurrahim Karakoç
C) Yusuf Ziya Ortaç: Şiirde ölçü bir zincirdir sözcükler için.
B) Şeref Taşlıova
Sözcükleri kanatlandırmak bu zinciri koparmakla müm-
C) Neşet Ertaş
kün olabilecektir.
D) Âşık Veysel
D) Orhan Veli Kanık: Şiiri şiir yapan sadece edasındaki hu-
susiyettir, o da manaya aittir. E) Murat Çobanoğlu
E) Cahit Sıtkı Tarancı: Kelimelerle güzel şekiller kurma sa-
natıdır.

4. Ben, sanatlarda tedahüle taraftar değilim. Şiiri şiir, resmi re-
sim, musikiyi musiki olarak kabul etmeli. Her sanatın kendine
ait hususiyetleri, kendine ait ifade vasıtaları var. Meramı bu
vasıtalarla anlatıp bu hususiyetlerin içinde kapalı kalmak hem
2. Bir zamanlardı bu gam hanede bir dem vardı sanatın hakikî kıymetlerine hürmetkâr olmak, hem de bir ceh-
Gece sahilde sular fecre kadar çağlardı de, bir emeğe yer vermek demek değil mi? Güzel olanı temin
edecek güçlük herhâlde bu olmalı. Şiirde musiki, musikide
O çağıltıyla beraber döğünürken def ü cenk
resim, resimde edebiyat bu güçlüğü yenemeyen insanların
Bir güneş dalgalar üstünde doğar rengârenk
başvurdukları birer hileden başka bir şey değil. Ayrıca bu sa-
(…)
natlar, öteki sanatların içine girince hakikî değerlerinden de
Yukarıdaki şiiri Yahya Kemal’e okuyan Orhan Veli, “Siz bi- birçok şeyler kaybediyor. Meselâ bir şiirde âhenktar birkaç
raz daha gayret etseniz bizi de geçeceksiniz.” diyen Yahya kelimenin yan yana gelmesinden meydana çıkmış bir musi-
Kemal’in övgüsünü kazanır. Ancak Orhan Veli, Yahya kiyi, nağmelerindeki tenevvü ve akorlarındaki zenginlikle mu-
Kemal’e “Aman efendim, biz bunu alay olsun diye yazıyoruz.” azzam bir sanat olan sahici musiki yanında küçümsememeye
yanıtını vererek bu şiir tarzını beğenmediklerini ifade eder. imkân var mı?
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Orhan Veli’nin Bu düşünceleri savunan bir kişi aşağıdaki sanatçılardan
“alaycı şiiri”nin özelliklerinden biri değildir? hangisiyle çelişmiş olur?
A) Şiiri değişmez değil, göreceli bir yapıya sahiptir. A) Orhan Veli Kanık
B) Tematik yapı büyük ölçüde bir olay örgüsüne dayanır. B) Nâzım Hikmet Ran

C) Alışılmış dil yerine gerçeküstü bir dil kullanılır. C) Melih Cevdet Anday
D) Nazım ve nesir bir arada bulunamaz. D) Oktay Rifat Horozcu
E) Anlatım tekniği olarak mizahtan yararlanılabilir. E) İlhan Berk

93