Page 104 - 3 ADIM DENEME SINAVI (TYT) TYT KİTAP 2.ADIM

TYT • TÜR 2. ADIM • 3. DENEME

18. Günümüzde çok satanlar listelerinde sürekli karşımıza 20. Altay Cumhuriyeti’nde bugüne kadar Eski Türk
çıkan fantastik romanın Tanzimat’tan sonra tercüme Çağı’ndan kalma birçok taştan insan yontusu ve
yoluyla yazarlarımızın radarına girdiği doğruysa da üzerine runik Türk yazısı kazılmış 90’a yakın taş
eski edebiyatımızda bu tür anlatılara çokça rastlanır. bulunmuştur. Çoğu taslak hâlinde yontu diye nite-
lendirilebilecek olan taş heykellere Altaycada köjögö
Fantastik anlatıların, halk hikâyelerinden meddah an-
taş (perde taş) adı verilir, köşik de denir. Köşik; eski
latılarına hatta seyahat yazılarına kadar çeşitli türler-
Türkçede perde, örtü demektir. Bu Türkçe kelime
de yerli örnekleri edebiyatımızda mevcuttur. Tepegöz
Moğolcada köşige biçiminde korunmuş, bu dilden
gibi fantastik varlıklar, Dede Korkut Hikâyeleri ’ nde;
Altaycaya köjögö olarak geri alıntılanmıştır. Köjögö
masallarda yer alan doğaüstü varlıklar ise Karagöz
taş deyimi belki de eski Altaylıların söz konusu taşla-
oyunlarında boy gösterir. Çağdaş birçok Türk yazarı, rın orta dünya (üzerinde insanların yaşadığı bu dün-
bu kaynaklardan da yararlanarak fantastik kurgular ya) ile öteki dünya (ölülerin gittiği yeraltındaki dünya)
kaleme almaktadır. Yazarlar, bir taraftan kendi hayal arasında bir perde olarak görüldüğünü gösterir.
dünyalarını inşa edip bir taraftan da nesiller öncesinin
hayallerine temas ederek oldukça eğlenceli bir dünya- Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil-
nın kapılarını okuyucular için aralayabilmektedir. memiştir?
A) Altaycada eskiz hâlindeki taş heykellere köjögö
Bu parçaya göre aşağıdakilerin hangisi söylenebilir?
taş denildiğine
A) Fantastik anlatılar, Türk edebiyatı içinde zamanla
B) Altaycada yer alan köjögö sözcüğünün Moğolca-
güçlü bir gelenek oluşturmuştur.
dan alındığına
B) Eski anlatılar ve çeviri eserler, fantastik romanlar
C) Hem eski Türkçede hem de Moğolcada kullanı-
yazan Türk yazarları beslemiştir.
lan ortak bir kelime olduğuna
C) Türk edebiyatında fantastik romanın varlığını çok
D) Altaylıların üzerinde yaşanılan dünyayı orta dün-
eskilere dayandırmak zordur.
ya olarak adlandırdığına
D) Fantastik anlatıların edebiyatımızda yaygınlaş-
E) Dünyada Eski Türk Çağı’ndan kalma doksana
ması Tanzimat’tan sonra gerçekleşmiştir.
yakın insan heykeli bulunduğuna
E) Günümüzde en çok okunan eserler, olağan dışı
varlıkları konu edinen eserlerdir.

21. Anlatım gücünü gerçekçi bir biçimde yansıttığı ayrın-
19. Aşağıdaki cümlelerden bir paragraf oluşturulmak tılardan ve güldürücü olaylardan alan öyküleriyle ön
istenirse hangisi paragrafın dışında kalır? plana çıkmaktadır. Anlatımında günlük dili konuşur
gibi yazmanın rahatlığı görülür. Toplumsal yapıdaki
A) Diğer bir ifade ile tasarım kısaca yeni bir ortam çürümüşlüğü ve çarpık ilişkileri konu alır. Sıradan
için bilgilerin planlanması, organize edilmesi ve olayların anlatıldığı öykülerde yazar, karamsar bir
etkili olarak uygulanması faaliyetleridir. tutum sergileyerek okuyucuda bir çıkmazlık duygusu
yaratsa da yol gösterici olmaktan geri durmaz.
B) Tasarım, belli bir konuda yapılması gereken faa-
liyetleri belli bir plan çerçevesinde uygulamaktır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen
C) Bu faaliyetlerin genel amacı, var olan sistemi ya yazarın özelliklerinden biri olamaz?
da yapıyı günün ya da çevrenin şartlarına göre
değiştirmektir. A) Anlatımda gösterişsiz bir tutum benimseme
B) Toplumun aksayan yönlerinden söz etme
D) Bu amaç var olan bilgilerin sentezlenmesi ve faa-
liyetlerinin organize edilmesi olarak algılanabilir. C) Gözlem ve mizahtan yararlanma
E) Tasarım bir nesnenin esas kullanım amacının D) Gerçekliği yansız bir biçimde ele alma
önüne geçmemeli, aksine kullanım amacını daha E) Okuru aydınlatmayı amaçlama
belirgin kılmalıdır.

102 Diğer sayfaya geçiniz.