Page 35 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 35
16 BİYOLOJİ 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
3. “Mayoz sırasında homolog kromozomların kardeş kromatitleri arasındaki parça değişimine kros-
sing over denir. Bu olay oluşabilecek gamet çeşitliliğini artırır.’’ cümlesinde verilen bilgi doğru
mudur? Cevabınızı gerekçesiyle açıklayınız.
Yönerge Mayoz bölünmenin kalıtsal çeşitliliğe etkisi ile ilgili aşağıdaki metini okuyarak soruları cevaplayınız.
Çevremizde gördüğümüz çoğu bitki ve hayvan eşeyli üreme ile çoğalır. Eşeyli üreme canlılarda kalıtsal
çeşitliliği sağlar. Bu nedenle, eşeyli üreme sonucu oluşan canlılar ebeveynlerinden farklı özellikle-
re sahiptir. Eşeyli üremenin temeli döllenmeye dayanır. Eşeyli üremede yumurta ve sperm hücreleri
birleşerek zigotu oluşturur. Mayozla oluşan gametlerde kromozom sayısı yarıya düşer. Haploit (n)
kromozomlu yumurta ile spermin döllenmesi sonucu diploit (2n) kromozom sayısına tekrar ulaşılır.
4. a) “Krossing over’’ ile genlerin nükleotit dizilimi değişir. Diploit hücrelerde kromozom sayısını yarıya indiren ve haploit kromozom sayısına sahip gametleri
b) “Krossing over’’ ile kromozomların nükleotit dizilimi değişir. oluşturan hücre bölünmesine mayoz denir. Mayoz neticesinde nesiller boyu devam eden bir kalıtsal
c) “Krossing over’’ ile yeni genler oluşur. çeşitlilik oluşur.
ç) “Krossing over’’ ile kromozomlarda yeni gen kombinasyonu oluşur.
açıklamalarından hangileri doğrudur? Açıklayınız.
1. Mayoz-I evresinde görülen bazı olaylar, aşağıda numaralandırılarak verilmiştir.
5. Sizce görselde verilen krossing over gerçekleşmezse mayoz bölünme ile kalıtsal varyasyon görülür
mü? Gerekçesiyle açıklayınız.
1 2 3
Numaralandırılan bu olayların isimlerini yazınız ve 3. evre tamamlandığında ne tür değişimler ger-
çekleştiğini açıklayınız.
6. Görselde verildiği gibi birbiriyle homolog iki kromozom çizin. Bu kromozomlar belli bölgelerden
krossing over yaptığı hâlde oluşan yeni gen kombinasyonu sonucunda kromozomların genetik ya-
pısı değişmesin.
34
Hazırlayan: Mehmet BİLEN